نقش درخواست اصحاب دعواي مدني در استماع گواهي و انجام تحقيق محلّي

قانون آئين دادرسي مدني در خصوص نقش درخواست اصحاب دعوا در استماع گواهي و انجام تحقيق محلّي و اين كه آيا دادگاه اختيار ابتدايي در اين خصوص دارد و مي تواند بدون درخواست اصحاب دعوا، اقدام به استماع گواهي گواهان يا انجام تحقيق محلّي نمايد يا نه، بيان صريح و روشني ندارد، بلكه حاوي بيان هاي مبهم و ناهماهنگ است. همين مطلب، اختلاف نظرات و ديدگاه هاي متفاوت را در پي داشته است. اما در فقه، وضعيّت، مشخّص است و نظر غالب و مشهور فقها بر لزوم درخواست در گواهي و عدم اختيار ابتدايي دادگاه در استماع گواهي گواهان است. بررسي موضوع، ما را به اين دست آورد رهنمون مي سازد كه جز در مواردري كه شهادت با جمع شرايط آن، مشمول عنوان «بيّنه شرعي» شده و با اين عنوان، مورد استناد قرار مي گيرد اختيار ابتدايي دادگاه در استماع گواهي يا انجام تحقيق محلّي، قابل پذيرش است.