نقدي بر نظريۀ سينماي ديني بررسي آراي مكتوب نظريه‌پردازان مسلمان و مسيحي (1370-1390)

رابطۀ سينما و دين در ايران و غرب همواره محل بحث بوده است، اما به‌واسطۀ تفاوت نگاه اديان، اين رابطه از زواياي متفاوتي تحليل شده است. هدف اصلي در اين پژوهش يافتن اصلي‌ترين تفاوت‌هاي ميان نگرش مسيحيت و اسلام به سينما و تحليل انتقادي ديدگاه‌هاي نظريه‌پردازان اين حوزه است. به‌اين‌منظور، دو محور مهم و مشترك ميان نظريات، يعني رابطۀ سينما و دين و امكان تحقق سينماي ديني و هم‌چنين رابطۀ ميان فرم و محتوا در سينماي ديني، در ديدگاه نظريه‌پردازان سينماي ديني ايران و نظريه‌پردازان سينماي ديني امريكا موردبررسي قرار گرفت. از ميان متخصصان ايراني، نظريات سيدمرتضي آويني، محمد مددپور، و نصرت‌الله تابش درخصوص سينماي ديني بررسي شد و در بخش پژوهش‌گران غربي، باتوجه‌به آثار ترجمه‌شدۀ موجود، از نظريات چهار پژوهش‌گر با نام‌هاي رابرت كي. جانستن، كلايو مارش، برايان استون، و مارگرت مايلز استفاده شد. در اين پژوهش درانتها نتيجه گرفته مي‌شود كه باوجود توجه برخي نظريه‌پردازان مسلمان به مسائل مبتلاٌبه و رشد ديدگاه‌هاي ايشان نسبت‌به نظريۀ سينماي ديني در مسيحيتْ نظريات بيان‌شده داراي اشكالات مختلفي است و هنوز نظريه‌اي كارآمد در اين حوزه تدوين نشده است. اين پژوهش برمبناي هدفْ بنيادين و برمبناي روش اجرايي توصيفي‌ ـ ‌تطبيقي است.