مخازن هيدروكربني با مقاومت كم يا با اختلاف مقاومتي كم با لايه هاي مجاور؛ مروري بر علل رخداد و روش هاي تحليل

توليد هيدروكربن مشروط به شناسايي حضور آن در لايه هاي رسوبي است. روش هاي گوناگوني براي شناسايي هيدروكربن در مراحل مختلف اكتشاف، توسعه و توليد ميادين نفت و گاز وجود دارد. يكي از مهم ترين روش ها، برداشت نگارهاي مقاومتي چاه است كه مي­تواند تفسير نسبتا دقيقي از حضور و ميزان هيدروكربن در لايه هاي رسوبي را ارائه دهد. مبناي اين روش، مشاهدات آزمايشگاهي است كه رفتار مقاومتي متفاوت هيدروكربن و آب را در مقابل انتشار جريان الكتريكي اثبات كرده است. اما گاها به دلايل مختلف، مقاومت لايه هاي حاوي هيدروكربن كاهش مي­يابد كه در اين شرايط، تحت عنوان لايه هاي مخزني با مقاومت پائين شناخته مي ­شوند. از طرفي در برخي مواقع لايه حاوي هيدروكربن داراي اختلاف مقاومت كم (Low-contrast) با لايه هاي آبي مجاور است كه استفاده از نگارهاي مقاومتي براي تشخيص حضور هيدروكربن در اين لايه ها را چالش بر انگيز مي كند. در اين مقاله، به بررسي عواملي كه باعث رخداد اين پديده در مخازن ماسه سنگي و كربناته مي­شود پرداخته شده است. روش هاي ارائه شده براي رفع خطاهاي محاسباتي به منظور محاسبه دقيقتر اشباع آب از داده هاي نگار هاي مقاومتي در مخازن ماسه سنگي و كربناته متفاوت مي­باشند. اغلب مدل هاي توسعه يافته به بررسي عواملي كه بروز پديده مقاومت پائين را تشديد مي كنند پرداخته اند. در مخازن ماسه سنگي وارد كردن اثر كاني هاي هادي جريان در محاسبه ي اشباع آب، استفاده از رابطه­ي مناسب براي اعمال اثر وجود شيل در سازند، محاسبه حداقل مقاومت در هر اشباع و استفاده از مدل(Petrophysical rock typing PRT) و استفاده از نگار هاي اندازه گيري تخلخل، و براي مخازن كربناته استفاده از داده هاي چند نگار مختلف، نگار سيگما، نگار NMR، استفاده از نگار هاي تركيبي و استفاده از مقاومت عمودي روش هايي هستند كه در اين مقاله بررسي شده اند.