واكنش برخي صفات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي توده‌هاي مرزه به سطوح تنش شوري و برگ‌زدايي

تنش‌هاي شوري و برگ‌زدايي ازجمله‌ تنش‌هاي محيطي مهم هستند كه خواص گياه و درنتيجه توليدات آن را تحت تأثير قرار مي‌دهند. مرزه گياهي معطر با خواص دارويي با نام علمي Satureja hortensis و بومي مديترانه‌ي شرقي و جنوب آسيا مي‌باشد. به‌منظور تعيين ميزان مقاومت توده‌هاي مرزه‌ي مورد مطالعه در اين پژوهش به دو تنش شوري و برگ‌زدايي و برنامه‌ريزي براي برنامه‌هاي اصلاحي در آينده، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملأ تصادفي، با چهار سطح شوري (0، 3، 6 و 9 دسي‌زيمنس بر متر)، سه سطح تنش برگ‌زدايي (0، 25 و 50 درصد) و پنج توده مرزه (كلات، اصفهان، همدان، درگز، مشهد) با سه تكرار به‌صورت گلداني در شرايط گلخانه در دانشگاه پيام نور واحد مشهد در سال 1396 انجام شد كه صفات مورد بررسي ميزان آب نسبي برگ، ضريب ثبات غشاء، پرولين، كربوهيدرات و صفات مورفولوژيكي گياه مرزه بود. نتايج حاصل از اين بررسي نشان داد كه تنش برگ‌زدايي سبب آثار منفي بر تمام صفات مورد اندازه‌گيري توده‌هاي مرزه شد. با افزايش سطوح شوري نيز، صفات مورفولوژيكي مورد مطالعه و همچنين وزن تر و خشك اندام‌هاي مختلف مرزه كاهش يافت. همچنين با اعمال تنش شوري محتواي پرولين و قندهاي محلول افزايش يافت و بيشترين ميزان پرولين و كربوهيدرات در توده‌ي مشهد مشاهده شد كه با توجه به اين دو صفت مي‌توان توده مشهد را به‌عنوان توده مقاوم به شوري معرفي كرد. همچنين بيشترين ميزان ضريب ثابت غشاء در توده‌ي همدان و بيشترين ميزان آب نسبي برگ در توده‌ي كلات بود.