ارزيابي ارزش اقتصادي استخراج منابع آب زيرزميني توسط كشاورزان

پايين رفتن سطح منابع آب زيرزميني در ايران و بخصوص استان همدان سيستم كشاورزي را ناچار به استفاده از مكانيسم‌هاي نوين آبياري مي‌نمايد. بخش كشاورزي با اختصاص سهم 7/6 درصدي از كل توليد ناخالص داخلي ظرفيت مناسبي به‌منظور افزايش بهره‌وري دارد. هدف اين تحقيق تحليل مولفه‌هاي موثر بر تخصيص بهينه آب كشاورزي در دشت همدان بهار با تاكيد بر ارزش طبيعي منابع آب زيرزميني و استفاده از روش‌هاي نوين آبياري است. سئوال اصلي تحقيق اين است كه ، آيا مبتني بر تئوري ارزش لانكستر ميزان تمايل به پرداخت كشاورزان براي ويژگي‌هاي مختلف كالاي محيط‌زيستي دشت همدان بهار به اندازه‌اي است كه استخراج منابع آب زير زميني را قابل توجيه سازد؟ داده‌هاي مورد استفاده از طريق 230 پرسشنامه مخصوص آزمون انتخاب در قالب 936 مجموعه انتخاب و 2808 رديف داده در سال 1394 گردآوري شد. نتايج حاصل از مدل لاجيت شرطي نشان داد كه كشاورزان براي ويژگي‌هاي ترويج و گسترش استفاده از شيوه‌هاي نوين آبياري، حفظ چشم‌انداز طبيعي و زيستي دشت و افزايش سطح منابع آب زيرزميني در دشت تمايل به پرداخت مثبت و معني‌داري دارند، به طوري كه كشاورزان فعال براي حفظ خدمات محيط‌زيستي آن، ساليانه 94/854645 ريال تمايل به پرداخت نهايي دارند. همچنين نتايج لحاظ متغيرهاي اقتصادي اجتماعي مانند سن، جنسيت، تحصيلات، متأهل بودن، فرزند دار بودن، مخارج خانوار، مخارج كشاورزي، نوع محصول (سيب‌زميني، سير، گندم و جو، صيفي‌جات)، تعداد قطعات زمين (يكپارچه بودن زمين تحت كشت)، مالكيت زمين تحت كشت (اجاره بودن زمين) داراي تاثير مثبت بر ميزان تمايل به پرداخت بازديدكنندگان دارد.