ارزيابي وضعيت ايران و كشورهاي همسايه از نظر شاخص‌هاي عملكرد محيط زيستي (EPI)

ارزيابي تاثيرات محيط‌زيستي يكي از روش‌هاي قابل‌قبول براي دستيابي به اهداف توسعه پايدار است. نتايج ارزيابي مي‌‌تواند به تصميم‌‌سازان و سياست‌‌گذاران كمك كند تا تصميم بگيرند كه چه اقدام‌هايي را بايد يا نبايد در تلاش براي ساختن جامعه‌‌اي پايدارتر انجام دهند. در اين راستا پژوهش حاضر با هدف ارزيابي وضعيت ايران و 13 كشور همسايه از نظر شاخص‌هاي عملكرد محيط‌زيستي(1) انجام‌ شده است. روش پژوهش توصيفي تحليلي با هدف كاربردي است. در اين پژوهش براي ارزيابي شاخص‌هاي عملكرد محيط‌‌زيستي از داده‌‌هاي سال 2016 كه توسط دانشگاه‌هاي ييل و كلمبيا ارايه‌ شده، استفاده شده است. در پژوهش حاضر براي وزن‌‌دهي به داده‌ها از مدل تحليل شبكه (ANP) و براي تجزيه‌وتحليل داده‌‌ها از مدل PROMETHEE V و GAIA بهره گرفته شده است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه كشورهاي كويت و امارات متحده عربي به ترتيب با Phi مثبت (0.270) و (0.210) بهترين عملكرد را به لحاظ شاخص‌هاي محيط‌‌زيستي ‌در بين كشورهاي مورد مطالعه دارند. در مقابل كشورهاي عمان و افغانستان به ترتيب با Phi منفي (0.217) و (0.535) بدترين عملكرد محيط‌‌زيستي را داشته‌‌اند. Phi ايران برابر با (0.036) است و در ميان 14 كشور مورد مطالعه در رتبه هشتم قرار دارد. با توجه به نامناسب بودن جايگاه ايران در بين كشورهاي همسايه، پيشنهاد مي‌شود متوليان امر براي كاهش اين اخـتلاف در شاخص‌هاي داراي كمترين رتبه همت بيشتري به خرج دهند.