ارزيابي مطلوبيت زيستگاه پازن (Capra aegagrus Erxleben 1777) با استفاده از روش رگرسيون منطقي

ارزيابي زيستگاه گونه‌‌هاي حيات‌‌وحش و تعيين مناطق مطلوب براي زيست آنها همواره يكي از ابزار مديريتي مهم براي حفاظت از گونه‌‌هاي حيات‌‌وحش بوده است. پازن (Capra aegagrus) بر اساس فهرست قرمز اتحاديه بين‌المللي حفاظت از منابع طبيعي داراي وضعيت آسيب‌‌پذير است. تا اوايل دهه ۱۳۶۰ دسته‌هاي بزرگي از اين گونه در اكثر مناطق كوهستاني ايران مشاهده مي‌شد ولي به علت شكار و تخريب زيستگاه در سال‌هاي اخير جمعيت آن در اكثر زيستگاه‌هاي كشور به شدت روبه كاهش گذاشته و در بسياري از مناطق نسل آن منقرض شده و يا در شرف انقراض قرار گرفته است. پارك ملي كلاه قاضي يكي از مهمترين زيستگاه‌‌هاي پازن در ايران محسوب مي‌‌شود. در اين مطالعه به منظور تعيين ارتباط بين متغيرهاي زيستگاهي و مطلوبيت زيستگاه پازن از روش رگرسيون منطقي دوتايي استفاده شد. از متغيرهاي زيستگاهي شامل تراكم پوشش گياهي، فاصله از طعمه‌‌خواران اين گونه شامل پلنگ و گرگ، فاصله از جاده‌‌ها، فاصله از چشمه‌‌ها، شيب و طبقات ارتفاعي براي ساخت اين مدل استفاده شد. نتايج مطالعه حاضر نشان داد شيب داراي بيشترين تاثير در تعيين پراكنش پازن در پارك ملي كلاه قاضي است و در اولويت بعدي متغير ارتفاع از سطح دريا قرار دارد. از طرف ديگر نتايج نشان داد در پارك ملي كلاه قاضي گونه پازن با تراكم پوشش گياهي داراي رابطه منفي است به اين معني كه با افزايش تراكم پوشش گياهي، احتمال حضور اين گونه كاهش مي‌‌يابد كه اين نتيجه‌‌گيري به شرايط زيستگاهي پارك ملي كلاه قاضي نيز مربوط مي‌‌شود به اين صورت كه در اين منطقه با افزايش ارتفاع و شيب تراكم پوشش گياهي كاهش مي‌‌يابد در نتيجه به نظر مي‌‌رسد كه اين گونه، مناطق شيب‌دار و مرتفع را حتي با منابع غذايي كم ترجيح مي‌‌دهد. همچنين نتايج نشان دادند كه عوامل انساني مانند جاده‌‌ها داراي ضريب تاثير اندكي هستند به دليل اين كه مناطق زيست اين گونه عمدتا در مناطق دور از جاده‌‌ها واقع شده است.