پارادوكس مور و نظر ويتگنشتاين در باره آن

جورج ادوارد مور در دو مقاله خود به دو جمله اشاره مي كند كه در هر يك به ظاهر تعارضي ميان صدر و ذيل جمله وجود دارد كه از آن به پارادوكس مور تعبير مي شود: «من سه شنبه گذشته به سينما رفتم اما باور ندارم كه اين كار را انجام دادم». «من باور دارم كه او بيرون رفته است، اما او بيرون نرفته است». از نظر مور پارادوكس در اين است كه از يك سو شخص در باره خود سخن به ظاهر متناقض و ياوه اي مي‌گويد و از سوي ديگر اين سخن در باره او مي تواند صادق باشد. در پيرامون اين پارادوكس مسائل متعددي مطرح شده است از جمله اينكه اين پارادوكس نه تنها در اظهار بلكه در باور، انديشه، تمايلات و مانند اينها نيز مطرح مي‌شود. مسأله ديگر اينكه گفته اند كه در پارادوكس مور دو تقرير را بايد از هم متمايز كرد: يكي تقرير حذفي كه مثال آن اين است: «p و من باور ندارم كه p » و دوم تقرير ارتكابي كه مثال آن اين است: «من باور دارم كه p، اما چنين نيست كه p». ويتگنشتاين كشف اين پارادوكس را مهمترين كار مور مي داند كه در آن نوع خاصي از بي‌معنايي و ياوگي مطرح شده است. وي از تأثير بسيار اين كشف بر خود سخن مي‌گويد. در اين پژوهش مي كوشيم پارادوكس مور را در آينه تحليل مفسران انديشه‌اش به ويژه نظر ويتگنشتاين در باره آن تحليل و بررسي كنيم.