عنوان مقاله :
شهيدصدر و عقل گرايي
پديد آورندگان :
طيبي ، عماد دانشگاه اصفهان , مشكاتي ، محمدمهدي دانشگاه اصفهان - گروه فلسفه و كلام اسلامي
كليدواژه :
شهيد صدر , عقلگرايي , اصل عليت , اصل اوليه استقراء , مبناگرايي
چكيده فارسي :
عقلگرايي در تقابل با تجربهگرايي، به معناي اعتقاد به معارف و قضاياي پيشيني است. شهيد صدر در دو كتاب فلسفتنا و الاسس المنطقيه للاستقراء تحليل دقيقي از ديدگاههاي معرفتشناختي بهخصوص در زمينه نزاع عقلگراييتجربهگرايي به عمل آورده است. ايشان مكتب معرفتشناختي خود را به عنوان مكتب ذاتي معرفي ميكند كه در اعتقاد به معارف پيشيني همسو با عقلگرايان بوده و قائل به فطري بودن اصل امتناع تناقض است، همچنين احكام رياضي را با ديدگاهي رئاليستي و مبتني بر نظريه انتزاع بديهي و فطري ميداند؛ اما در بحث از عليت، با بيان تمايز عليت عقلي و تجربي حكم بر محتمل دانستن عليت به مفهوم عقلي كرده و همچنين بديهي بودن اصل اوليه استقراء يا همان اصل عدم مداومت تكرار را نميپذيرد و از عقلگرايان ارسطويي فاصله ميگيرد. با وجود اختلاف شهيد صدر در برخي اصول بديهي و سير معرفت شناختي با عقل گرايان اما در كل او يك مبناگراي عقلي است.
عنوان نشريه :
پژوهشهاي معرفت شناختي