معرفي نسخۀ خطي ديوان ابراهيم آبادِ منصور اصفهاني

آن چه از گذشتگان به صورت نسخه هاي خطي براي ما باقي مانده، هر كدام گنجينه اي است كه بايد در حفظ، احيا و شناسايي آن كوشيد. با وجود آن كه در سال هاي اخير، سعي فراواني در شناسايي و معرفي اين گنجينه هاي نفيس صورت پذيرفته، ليكن هنوز راه نرفته بسيار است؛ يكي از اين آثار ناشناخته و ارزشمند، ديوان ابراهيم آباد از محمدرضا ابن رجبعلي، ملقب به شرابي و متخلص به منصور است كه شاعر و طبيب دربار شاهزاده ابراهيم خان قاجار( حاكم كرمان) بوده است. با بررسي هاي انجام گرفته در فهرست نسخ خطي، تنها يك نسخه از ديوان وي در كتابخانۀ مجلس شوراي اسلامي يافت شد؛ به نظر مي رسد اين نسخه توسط شاعر كتابت شده است و در آن قرينه اي مبتني بر تاريخ كتابت نسخه وجود ندارد. اين مقاله مي كوشد براي نخستين بار به معرفي اشعار، مضامين و ويژگي هاي شعري شاعر بر اساس تنها نسخۀ موجود بپردازد و همچنين با استفاده از تذكره هاي موجود، شرح حالي از زندگي وي اراِئه دهد. پس از بررسي و خوانش اين نسخه به اين نتيجه رسيديم وي از شاعران متوسط دورۀ قاجار است؛ اشعارش ساده و روان و در شعر به شاعراني از جمله: انوري، خاقاني، حافظ، جمال الدين و كمال الدين نظر داشته و در كاربرد انواع صنايع بديعي و بياني به صنايعي چون: انواع جناس، تكرار، موازنه، مزدوج، لف و نشر، تجاهل العارف، تنسيق الصفات، حسن تعليل، تلميح(به ويژه تلميحات اساطيري و مذهبي)، ايهام تناسب و انواع تشبيه(به ويژه تشبيه تفضيل و بليغ) توجه ويژه اي دارد. روش انجام اين پژوهش، كتابخانه اي و استناد به نسخۀ حاضر مي باشد.