عنوان مقاله :
حديث «فئة باغيه» و پاسخ به شبهات ابنتيميه در دفاع از معاويه ( بازخواني منابع تاريخي و حديثي اهلسنت)
پديد آورندگان :
نصيري ، محمد دانشگاه تهران - دانشكده معارف و انديشه اسلامي , قاضوي ، حسن دانشگاه تهران - دانشكده معارف و انديشه اسلامي , رئيسي ، مصطفي دانشگ دانشگاه اديان و مذاهب
كليدواژه :
عمارياسر , اصحاب رسول خدا صلي الله عليه و اله وسلم , حديث فئة باغيه , شبهات ابنتيميه , معاويه , ابنتيميه و دفاع از معاويه , امام علي عليه السلام , عمروعاص ,
چكيده فارسي :
يكي از رخدادهاي بهظاهر پيچيده صدر اسلام، جنگهاي داخلي ميان مسلمانان در دوره خلافت عليبن ابيطالب عليه السلام است، بهگونهايكه حتي برخي از صحابه بزرگ رسول اكرم صلي الله عليه و اله وسلم در حقانيت يك جبهه در مقابل جبهه ديگر تا مدتي دچار حيرت بودند.در خصوص چرايي، چگونگي و پيامدهاي اين نبردها، پژوهشهايي هرچند مختصر انجام شده، اما درباره تحليل مستند و شبههشناسانه رخدادهاي ريز و درشت اين جنگها، كاري انجام نشده و يا كمتر بدان پرداخته شده است.يكي از اين رخدادهاي مهم، نبرد «صفين» است كه شهادت عمار ياسر در آن توسط سپاه معاويه رخ داد. رسول خدا صلي الله عليه و اله وسلم در حديثي متواتر فرمودند: او (عمار ياسر) را فئه باغيه (گروهي ستمگر) خواهند كشت. حديثي كه به سبب حضور عمار در سپاه امام علي عليه السلام بهوضوح دلالت بر حقانيت مواضع امام علي عليه السلام به طور عام و باطل بودن معاويه و سپاه ياغي او به طور خاص دارد.ازآنجاكه ابنتيميه با طرح شبهاتي در خصوص اين حديث، به دفاع همهجانبه از معاويه پرداخته است، نشانهشناسي بطلان دلايل و توجيهات او اهميت فراوان مييابد. ترديد در سند حديث و تضعيف دلالت آن، ادعاي اجتهاد معاويه و مثاب دانستن او، حتي در صورت خطاكار بودنش در اجتهاد و نكاتي ديگر ازجمله مسائل و شبهات ابنتيميه است كه در تحقيق پيشرو، با تأكيد بر منابع تاريخي و حديثي اهلسنت محل تأمل و نقد قرار گرفته است.
عنوان نشريه :
تاريخ اسلام در آيينه پژوهش