انتقال قيمت در بازار گوشت مرغ ايران: به‌كارگيري مدل ماركوف سوئيچينگ خودرگرسيو (MSAR)

مطالعه حاضر به بررسي چگونگي انتقال قيمت گوشت مرغ در ايران مي‌پردازد. براي اين منظور از آمار هفتگي قيمت مرغ در كشتارگاه و قيمت جوجه يك‌روزه و قيمت كنجاله سويا در سال هاي 1391-1386 استفاده شده است. با توجه به اينكه سري هاي زماني متغيرهاي مورد مطالعه غيرخطي هستند، نمي توان از مدل هاي خطي براي آزمون انتقال قيمت استفاده كرد. بنابراين بايد از مدل هاي غيرخطي نظير مدل هاي آستانه اي يا مدل ماركوف سوئيچينگ بهره جست. كه به دليل انعطاف پذيري مدل ماركوف سوئيچينگ و اينكه انتقال رژيم ها به صورت احتمالي و برون‌زا تعيين مي گردد، در اين پژوهش مدل ماركوف سوئيچينگ به كار گرفته شده است. نتايج حاصل از برآورد مدل انتخابي (MSMAH(3)AR(2)) با سه رژيم (كاهش قيمت، كاهش ملايم قيمت و افزايش قيمت) و دو وقفه نشان مي دهند كه تمامي متغيرها معني دار مي باشند. انتقال قيمت نامتقارن بوده و افزايش قيمت نهاده هاي توليدي گوشت مرغ نسبت به كاهش قيمت نهاده ها سريع تر به قيمت گوشت مرغ منتقل مي شود. به احتمال 46 درصد شرايط كاهش قيمت بر گوشت مرغ حاكم خواهد بود، به احتمال 71 درصد قيمت گوشت مرغ افزايش مي‌يابد. رژيم غالب اقتصادي رژيم كاهش ملايم قيمت است و از اين رو به احتمال 90 درصد قيمت گوشت مرغ به طور ملايم در حال كاهش خواهد بود. با توجه به يافته‌ها پيشنهاد مي‌گردد كه سياستگذاران بخش طيور عدم تقارن در انتقال قيمت در اين بخش را در سياستگذاري‌هاي خود مد نظر قرار دهند.