تأثير توسعه صادرات با فناوري برتر بر مهاجرت نخبگان در كشورهاي منتخب منطقه خاورميانه و شمال آفريقا (منطقه منا)

مهاجرت نخبگان يكي از چالش هايي است كه كشورهاي زيادي از ديرباز با آن مواجه هستند و از آن به‌عنوان يكي از مسايل آسيب زا در كشورها ياد مي شود، بنابراين ارزيابي علل مهاجرت نخبگان امري ضروري و اجتناب ناپذير است. يكي از موضوعاتي كه مي تواند بر جريان خروج نخبگان از كشورهاي درحال توسعه تأثير داشته باشد، توسعه صادرات با فناوري برتر است، زيرا با افزايش سهم صادرات محصولات با فناوري بالا، تقاضا براي نيروي كار متخصص و تحصيلكرده افزايش مي يابد و مانع خروج نخبگان علمي مي شود، لذا هدف اصلي اين مطالعه بررسي تأثير، توسعه صادرات با فناوري برتر از كشورهاي منتخب منطقه منا به ايالات متحده آمريكا طي دوره زماني 2016-2000 با استفاده از روش گشتاورهاي تعميم يافته (GMM) است. نتايج مطالعه نشان مي‏دهد كه توسعه صادرات با فناوري برتر تأثير منفي و معناداري بر مهاجرت نخبگان در كشورهاي منتخب منطقه منا دارد. هم‏چنين شاخص هاي شكاف رفاهي و شكاف دستمزد حقيقي بر مهاجرت نخبگان در كشورهاي مورد مطالعه تأثير مثبت و معناداري دارند. متغير نرخ بيكاري دانش آموختگان نيز داراي اثر مثبت، اما بي معنا بر مهاجرت نخبگان است.