مطالعه ويژگي‌‌هاي فيزيكي، شيميايي و بيولوژيكي خاك توده‌هاي كنار (.Ziziphus spinachristi L) در منطقه ايذه

از آنجايي‌كه پايداري درازمدت بوم‌‌سازگان‌‌هاي طبيعي به حفظ كيفيت خاك بستگي دارد، آگاهي از وضعيت خاك عرصه‌‌هاي طبيعي مي‌‌تواند در مديريت صحيح آنها مؤثر باشد. هدف از پژوهش پيش‌‌رو، بررسي تأثير تاج‌پوشش درخت كنار (.Ziziphus spinachristiL) بر ويژگي‌‌هاي فيزيكي، شيميايي و بيولوژيكي خاك منطقه دهستان مرغا در ايذه بود. نمونه‌‌برداري از خاك سطحي (عمق صفر تا 20 سانتي‌متري) زير تاج‌ و خارج تاج (نمونه شاهد) درختان كنار با استفاده از روش خط‌نمونه تصادفي انجام شد. برخي مشخصه‌هاي فيزيكي (جرم مخصوص ظاهري و درصد رطوبت اشباع)، شيميايي (pH، كربن آلي، پتاسيم و فسفر) و بيولوژيكي (كربن و نيتروژن زيست‌توده، تنفس پايه، تنفس ميكروبي، بهره ميكروبي و بهره متابوليكي) خاك اندازه‌‌گيري شدند. ميانگين كربن آلي خاك زير تاج 1/9 درصد اندازه‌‌گيري شد كه 5/23 درصد بيشتر از خاك خارج از تاج بود. پتاسيم قابل ‌دسترس خاك (233/35 ميلي‌گرم بر كيلوگرم خاك) زير تاج درختان كنار، غلظتي بيشتر نسبت به خارج تاج داشت. pH تحت تأثير درختان كنار قرار نگرفت و تفاوت معني‌داري بين فضاي آزاد و زير تاج مشاهده نشد. بيشترين كربن و نيتروژن زيست‌توده ميكروبي (به‌ترتيب 547/7 و 60/1 ميلي‌گرم در كيلوگرم خاك) در زير تاج به‌دست آمد. همچنين، خاك زير تاج، بيشترين مقدار تنفس پايه (19/29 ميلي‌گرم دي‌اكسيد كربن در هر كيلوگرم خاك) و بيشترين بهره ميكروبي (1/68 درصد) را داشت. مقدار بهره متابوليكي، روندي معكوس را نشان داد، به‌طوري‌كه بيشترين مقدار آن در خارج از سايه‌انداز درختان مشاهده شد. براساس نتايج اين پژوهش، وجود درختان كنار در منطقه مورد مطالعه منجر به افزايش حاصلخيزي خاك و نيز بهبود زيست‌توده و فعاليت ميكروبي خاك شده بود.