مقايسه توده‌هاي بومي گياه گوار (Cyamopsis tetragonoloba L.) با واريته‌هاي تجاري از نظر اجزاي عملكرد، عملكرد و خصوصيات كيفي تحت شرايط فصول مختلف كشت

به‌منظور مقايسه توده‌هاي بومي گوار (Cyamopsis tetragonoloba L.) با واريته‌هاي تجاري، آزمايشي در سه فصل كشت (10 اسفند، 5 خرداد و 15 مرداد) به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 1396-1395 در شهرستان ايرانشهر اجرا گرديد. صفات كيفي (درصد پروتئين، كربوهيدرات، كلروفيل، درصد صمغ)، عملكرد، اجزاي عملكرد و … اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه تنها اثرهاي ساده فصل كاشت و واريته بر صفات ارتفاع گياه در سطح 1% معني‌دار شده است. واريته پيشن در كشت 15 مرداد داراي بيشترين طول دوره رشد و واريته گرمبيت در كشت 10 اسفند داراي كمترين طول دوره رشدي بودند. مقايسه ميانگين تعداد غلاف در بوته نشان داد كه واريته گرمبيت در كشت 10 اسفند داراي بيشترين تعداد غلاف در گياه بود. همچنين واريته‌هاي سرباز در كشت 10 اسفند، گرمبيت در كشت 10 اسفند و گرمبيت در كشت 5 خرداد داراي بيشترين ميزان بذر در گياه بودند. واريته‌هاي سرباز در كشت 10 اسفند، گرمبيت در كشت 10 اسفند و دلگان در كشت10 اسفند داراي بيشترين ميزان وزن بذر و واريته‌هاي HG-563 در كشت 15 مرداد و RGC-1033 در كشت 10 اسفند داراي كمترين ميزان وزن بذر بودند. واريته سراوان در كشت 15 مرداد داراي بيشترين ميزان درصد كربوهيدرات، واريته گرمبيت در كشت 5 خرداد، واريته گرمبيت در كشت 10 اسفند و واريته RGC-986 در كشت 5 خرداد داراي بيشترين درصد پروتئين و واريته RGC-986 در كشت 5 خرداد داراي بيشترين درصد صمغ بودند. نتيجه‌گيري كلي اينكه توده‌هاي بومي ايران از نظر كمترين طول دوره رشدي گياه (زودرس)، درصد پروتئين، عملكرد بذر، تعداد غلاف در بوته و وزن بذر داراي اهميت زيادي هستند و مي‌توانند بعد از اعمال تيمارهاي كودي و رژيم‌هاي آبياري در برنامه‌هاي اصلاحي قرار گيرند.