اثرهاي زيستي عصاره‌هاي آقطي، گزنه، تمشك و سرخس عقابي روي كنه تارتن دو نقطه‌اي

بررسي كارايي تركيب‌هاي گياهي براي كنترل آفات، يكي از پژوهش‌هاي رو به گسترش در بيشتر سيستم‌هاي كشاورزي است. در اين پژوهش كارايي عصاره آبي و اتانولي چهار گياه آقطي (Sambucus ebulus L.)، گزنه (Urtica dioica L.)، تمشك (Rubus fruticosus Boiss.) و سرخس عقابي (Pteridium aquilinum (L.) Kuhn) روي ماده‌هاي بالغ كنه تارتن دو نقطه‌اي (Tetranychus urticae) كه يكي از مهمترين آفت‌هاي محصولات كشاورزي و گلخانه‌اي مي‌باشد، بررسي شد. آزمايش‌ها شامل اثر كشندگي و دوام آن و اثر بازدارندگي تخم‌گذاري بودند. عصاره آبي تمشك اثر كشندگي روي اين آفت نداشت و ميزان مرگ و مير ناشي از عصاره آبي سه گياه ديگر از 9.2 تا 49.8 درصد متغير بود. مقدار LC50 عصاره‌هاي اتانولي آقطي، گزنه، سرخس عقابي و تمشك براي كنه‌هاي ماده بالغ به‌ترتيب 0.54، 0.82، 0.72 و mg/cm2 0.76 برآورد شد. در بررسي دوام كشندگي عصاره‌هاي اتانولي مشخص شد كه عصاره گزنه تا 48 ساعت دوام بالايي داشت، بعد از آن به‌ترتيب عصاره‌هاي تمشك، آقطي و سرخس عقابي قرار گرفتند. كاهش تخم‌گذاري در كنه‌هاي تيمار شده با عصاره اتانولي تمشك (92.98% در بالاترين غلظت) بيش از ساير عصاره‌ها بود. نتايج اين تحقيق نشان داد كه عصاره‌هاي اتانولي كارايي مناسبي داشته و بررسي اثر كنترلي آنها در شرايط مزرعه‌اي، داده‌هاي كاربردي باارزشي در اختيار خواهد گذاشت.