بررسي اثر عصاره چند گياه دارويي بر مهار قارچ Alternaria solani عامل بيماري لكه‌موجي گوجه‌فرنگي

بيماري لكه‌موجي ناشي از قارچ Alternaia solani يكي از مهمترين بيماري‌هاي گوجه‌فرنگي در ايران و ساير نقاط جهان مي‌باشد. به‌منظور بررسي فعاليت ضد قارچي چند گياه دارويي براي كنترل قارچ Alternaria solani در شرايط درون شيشه و گلخانه آزمايش‌هايي مجزا در قالب طرح كاملاً تصادفي اجرا شد. در آزمايش اول اثر غلظت‌هاي 200، 400 و ppm600 عصاره آبي و الكلي آويشن زوفايي (Thymbra spicata L.)، آويشن كرك‌آلود (Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas)، مرزه خوزستاني (Satureja khuzistanica Jamzad) و لعل كوهستان (Oliveria decumbens Vent.) همراه با شاهد (آب مقطر) در شرايط درون شيشه مورد بررسي قرار گرفت كه نتايج حكايت از مهار كامل رشد پرگنه قارچ در كليه تيمارها داشت. در آزمايش دوم 72 ساعت پس از آلوده‌سازي بوته‌هاي گوجه‌فرنگي با عامل بيماري لكه‌موجي در داخل گلخانه، محلول‌پاشي با غلظت‌هاي 200، 400 و ppm600 عصاره‌هاي مذكور اعمال و 14 روز بعد مورد ارزيابي قرار گرفتند. در آزمايش سوم نيز اثر حفاظتي تيمارهاي فوق مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج آزمايش‌هاي دوم و سوم نشان داد كه با افزايش غلظت عصاره، اثر مهاركنندگي و حفاظتي تيمارها نيز افزايش يافت. همچنين، اگرچه همه تيمارها باعث كاهش درصد شدت بيماري نسبت به شاهد (آب مقطر) شدند، ولي غلظت ppm600 عصاره آويشن زوفايي، ppm600 آويشن كرك‌آلود و ppm400 آويشن زوفايي به‌ترتيب بيشترين اثر مهاركنندگي و حفاظتي بر رشد قارچ مورد مطالعه داشتند. بنابراين، استفاده از تيمارهاي فوق به‌عنوان برنامه‌اي كاربردي براي كنترل بيولوژيك قارچ Alternaria solani عامل بيماري لكه‌موجي گوجه‌فرنگي توصيه مي‌گردد.