ارزيابي راندمان كل آبياري و هيدرومدول واقعي با استفاده از روش بيلان آب (مطالعۀ موردي، دشت نازلوچاي اروميه)

اين مطالعه به‌منظور ارزيابي راندمان كل آبياري و هيدرومدول واقعي دشت نازلوچاي اروميه با استفاده از روش بيلان آب، در سال 1391 اجرا گرديد. مطالعات شامل اندازه‌گيري‌هاي صحرايي، مطالعات ميداني، و بررسي آمار و اطلاعات موجود بود. راندمان كاربرد در 14 مزرعه اندازه‌گيري‌ شد كه مقدار آن از 55.4 تا 78.8 درصد متغير بود. راندمان توزيع از 75 تا 94 درصد و راندمان انتقال آب نيز از 66 تا 92 درصد متغير بود. راندمان كل شبكه سنتي دشت، برابر 44 درصد و نياز آبي خالص تركيب كشت دشت بر اساس روش پنمن-مانتيث برابر 4930 مترمكعب بر هكتار بود و بدين‌ترتيب، نياز آبي ناخالص تركيب كشت دشت برابر 11204 مترمكعب بر هكتار به‌دست آمد. شبكۀ آبياري سنتي دشت نازلوچاي در پايين‌دست حوضۀ آبريز نازلوچاي واقع شده و مساحت خالص زمين‌هاي آن برابر 29050 هكتار است. ميزان متوسط برداشت آب از رودخانۀ نازلوچاي برابر 128 ميليون مترمكعب در سال و اختلاف حجم آب ورودي و خروجي آب زيرزميني دشت برابر 13 ميليون مترمكعب در سال است. نزديك به 29 ميليون مترمكعب در سال بيلان منفي در دشت وجود دارد. در مجموع، آب مصرفي در دشت نازلوچاي برابر 170 ميليون مترمكعب در سال و هيدرومدول واقعي آبياري دشت نازلوچاي برابر 5838 مترمكعب در سال در هكتار است. نتايج بررسي‌ها نشان مي‌دهد راندمان كل آبياري دشت نازلوچاي براي كشاورزي در حدود 85 درصد است. نتايج اين مطالعه نيز نشان مي‌دهد كه ميزان واقعي مصرف آب كشاورزي در اين حوضه كمتر از ارقام اعلام شده بر مبناي راندمان در سطح كشور است، حتي در ارقام اعلام شده براي بهره‌وري آب براي توليد محصولات زراعي و باغي بايد تجديد نظر شود.