شناسايي بافت‌هاي فرسوده شهري بر اساس شاخص‌هاي كالبدي مطالعه موردي: منطقه يك شهر تبريز

شهرها به‌عنوان سيستم‌هاي پوياي اقتصادي اجتماعي و زنده، به‌ناچار در طول حيات خود شاهد فرسودگي‌هاي كالبدي در بافت خود مي‌شوند كه از اين بافت‌ها مي‌توان به‌عنوان عضو بيمار شهرها نام برد. محدوديت‌هاي فضايي موجود در حريم شهرها مانعي براي توسعه افقي شهرها محسوب مي‌شود و از طرف ديگر توسعه‌هاي جديد در پيرامون شهرها هزينه‌هاي بالايي را در مقايسه با توسعه ميان افزا طلب مي‌كند. با اين اوصاف توجه به بافت‌هاي فرسوده و نوسازي و بهسازي آن‌ها از اولويت‌هاي مجموعه مديريت شهري به‌حساب مي‌رود. پژوهش حاضر بر اساس شاخص‌هاي كالبدي، درصدد شناسايي و تعيين ميزان بافت‌هاي فرسوده در منطقه 1 شهر تبريز هست. در اين راستا ابتدا معيارها و شاخص‌هاي مرتبط با بافت‌هاي فرسوده در كالبد شهر شامل نفوذپذيري، پايداري وزيرشاخص‌هاي آن‌ها شامل؛ كيفيت ابنيه، عمر ابنيه، تعداد طبقات ساختماني و نوع مصالح ساختماني، و ريزدانگي) مشخص گرديد و سپس با بهره‌گيري از نظرات كارشناسان و با استفاده از مدل فرايند تحليل سلسله مراتبي اين معيارها و شاخص‌ها وزن دهي شدند در مرحله بعد با استفاده از سيستم‌هاي اطلاعات جغرافيايي و نرم‌افزار ARC GIS نقشه فرسودگي منطقه موردمطالعه توليد و در نهايت هم با همپوشاني نقشه‌هاي معيارها مورداستفاده، نقشه نهايي بافت فرسوده منطقه موردمطالعه توليد و ميزان مناطق بافت فرسوده مشخص گرديد. است. نتايج حاصله نشان مي‌دهد كه 27% محدوده اين منطقه شهري از فرسودگي متوسط به بالا برخوردار مي‌باشد. در واحد تحليل نواحي منطقه موردمطالعه نيز ناحيه 5، با دارا بودن 45.3% از بيشترين محدوده فرسودگي برخوردار هست. در مقابل ناحيه 1 (محدوده شهرك وليعصر)، با 12%فرسودگي كمترين ميزان فرسودگي را در ميان نواحي به خود اختصاص داده است.