عنوان مقاله :
بررسي اثر ترامادول بر بافت بيضه و هورمون‌هاي انسولين و تستوسترون در موش‌هاي سالم و ديابتي شده با استرپتوزوتوسين
پديد آورندگان :
كاظم‌زاده ، فرزانه دانشگاه آزاد اسلامي واحد شاهرود - دانشكده پرستاري - گروه پرستاري , ملزمي ، سحر دانشگاه آزاد اسلامي واحد شاهرود - دانشكده علوم پزشكي - گروه علوم آزمايشگاهي , افشار اردلان ، محمد دانشگاه علوم پزشكي ارتش جمهوري اسلامي ايران - دانشكده پزشكي - گروه داخلي پزشكي , توزنده جاني ، اميرحسين دانشگاه آزاد اسلامي واحد شاهرود - دانشكده فني و مهندسي - گروه مهندسي پرتوپزشكي , آشنايي ، اميرحسين دانشگاه آزاد اسلامي واحد شاهرود - دانشكده علوم پزشكي - گروه علوم آزمايشگاهي
كليدواژه :
آسيب بيضه‌اي , ترامادول , ديابت , سلول‌هاي سرتولي
چكيده فارسي :
مقدمه: ترامادول از دسته داروهاي مسكن مخدر يا اپوئيد‌هاي مصنوعي بوده و دارويي ضعيف‌تر از مورفين و قوي‌تر از بروفن و استامينوفن مي‌باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسي اثرات ترامادول بر بافت بيضه در موش‌هاي سالم و ديابتي شده با استرپتوزوتوسين انجام شد.روش‌كار: اين مطالعه تجربي در سال 1397 در دانشگاه آزاد واحد دامغان انجام شد. در اين مطالعه 60 سر موش صحرايي رت نر نژاد ويستار به 6 گروه (كنترل، شاهد، تجربي 1 و 2 تجربي 3 و 4) تقسيم شدند. گروه كنترل همزمان با ديابتي شدن ساير گروه‌ها به‌منظور حفظ تعادل بدن، بافرسيترات به‌صورت درون صفاقي با توجه به وزن دريافت كردند. گروه (شاهد) ديابتي، از طريق تزريق درون صفاقي استرپتوزوتوسين با دوز 55 ميلي‌گرم بر كيلوگرم ديابتي شده، گروه تجربي 1، 2، 3 و 4 پس از 2 ماه ديابتي شدن، به‌مدت 5 هفته ترامادول را به‌روش گاواژ دريافت كردند. در ابتداي هفته پنجم از نمونه‌ها خون‌گيري به‌عمل آمد و فاكتور‌هاي بيوشيميايي و هورموني خون و همچنين مقاطع بيضه‌ها مورد ارزيابي ماكروسكوپي و هسيتولوژيك قرار گرفت. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS (نسخه 21) و آناليز واريانس يك‌طرفه و پس‌آزمون توكي انجام شد. ميزان p كمتر از 0.05 معني‌دار در نظر گرفته شد.يافته‌ها: در گروه شاهد (ديابتي) كاهش معني‌داري در سلول‌هاي اسپرماتوگوني (0.03=p)، سرتولي (0.032=p) و اسپرماتيد (0.022=p) نسبت به گروه كنترل و گروه‌هاي تجربي 1 و 2 مشاهده شد. همچنين در گروه‌هاي تجربي 1 و 2 كاهش معني‌داري در سلول‌هاي اسپرماتيد (0.051=p) نسبت به گروه كنترل مشاهده شد و در گروه‌هاي تجربي 3 و 4 نيز نسبت به ساير گروه‌ها كاهش معني‌داري در سلول‌هاي سرتولي (0.02=p) مشاهده گرديد. همچنين در گروه شاهد در ميزان انسولين (0.001=p) و تستوسترون (0.001=p) كاهش معني‌دار نسبت به ساير گروه‌ها مشاهده شد. در گروه تجربي 1 و 2 به دليل مصرف ترامادول، ميزان هورمون تستوسترون (0.041=p) كاهش معني‌داري نسبت به گروه كنترل داشت و در گروه‌هاي تجربي 3 و 4 نيز ميزان هورمون تستوسترون (0.01=p) كاهش معني‌داري نسبت به گروه به شاهد داشت و تغيير معني‌داري در ميزان هورمون انسولين در گروه‌هاي تجربي مشاهده نشد. نتيجه‌گيري: مصرف روزانه خوراكي 35 روزه ترامادول در موش‌هاي سالم و ديابتي با دوز‌هاي مشخص باعث بر هم زدن تعادل هورمون تستوسترون خون شده و فرآيند اسپرماتوژنز را كاهش مي‌دهد؛ به‌طوري‌كه هرچه دوز دارو افزايش يافت، آسيب بافتي و هورموني نيز افزايش يافت.
عنوان نشريه :
زنان، مامايي و نازايي ايران
