معناشناسي و هستي شناسي ملائكه در فلسفه صدرايي

يكي از مباحث مهم نزد متفكرين اسلامي مسأله ملائكه و تحليل و واكاوي مرتبت وجودي آن است؛ تحليل صدرايي ملائكه در راستاي طرح كلان ملاصدرا، يعني هماهنگي عقل و نقل است. او در مواضعي از دريچه فلسفي از ملائكه ياد كرده و آنها را عقل مي‌نامد و گاه نيز با لسان شريعت سخن گفته و با عنوان ملائكه از آنان ياد مي‌نمايد. دو پرسش اساسي اين جستار عبارتند از: ملاصدرا چه تلقي‌­اي از ملائكه دارد؟ او چگونه وجود ملائكه را اثبات مي‌كند؟ بر اين اساس برخي از نتايج اين پژوهش به اين قرار است: از نظر ملاصدرا، ملائكه طيف‌هاي گوناگوني دارند كه از آن جمله‌اند: ملائكه مقرب، ارواح مهيمن، ملائكه مدبر و ملائكه زمين. ويژگي مشترك ميان آنها عبارت است از بساطت، تجرد، وجود بالفعل، مجراي فيض و رسالت؛ و همچنين تدبير امور فلكي و دنيايي برخي از خصيصه هاي مختص ملائكه است. همچنين، گزارش ادله دوازده گانه ملاصدرا در اثبات ملائكه و ارائه آنها با چينش برهاني و نقد و بررسي آنها از برجستگي هاي اين مقاله است كه مسبوق به سابقه نيست.