عنوان مقاله :
جايگاه هستي‌شناختي و نفس‌شناختي خيال در حكمت متعاليه
پديد آورندگان :
مرديها ، اعظم دانشگاه فردوسي مشهد , حسيني شاهرودي ، مرتضي دانشگاه فردوسي مشهد - گروه فلسفه اسلامي
كليدواژه :
ادراك خيالي , قوه خيال , خيال متصل , خيال منفصل , عالم مثال , معاد جسماني
چكيده فارسي :
خيال و ادراك خيالي داراي جايگاهي ويژه در حكمت متعاليه است. اين مسأله در حكمت سينوي و اشراقي نيز مطرح بوده، ليكن ملاصدرا ديدگاهي نو و ويژه نسبت به آن دارد. وي بر اساس مباني خود، يعني اصالت وجود و مساوقت آن با اوصافش از جمله علم، طرح نظرياتي بديع در مورد ماهيت معرفت، ماهيت قواي ادراكي و ارتباط آن ها با نفس، استكمال جوهري نفس، تناظر مراتب هستي با مراتب وجود انسان و پذيرش عالم مثال سهروردي، به عنوان عالمي واسطه كه قرابت وجودي با هردو عالم ماده و عقل دارد، تفسيري نو از قوه خيال و صور خيالي ارائه مي كند. ملاصدرا بر اساس اين ديدگاه نو امور متعددي را كه همگي مرتبط با نفس انسان هستند تفسير مي كند. مهم ترين اين امور معاد جسماني و ثواب و عقاب اخروي است.
