منابع و مباني نيايش‌‌ها و ادعيه در حكمت اشراقي شيخ شهاب‌الدين سهروردي

شيخ شهاب‌الدين سهروردي ملقب به شيخ اشراق از سويي مدعي است كه براي نيل به حقيقت فقط استفاده از استدلال عقلي كافي نيست و لازم است طالب حكمت اهل سير و سلوك باطني نيز باشد. از سوي ديگر معتقد است كه محتواي فلسفه‌اش با آموزه‌‌هاي ديني هماهنگي تام دارد. او در سير باطني جايگاه ويژه‌‌اي براي عبادت، دعا، و نيايش قائل است و گاهي متناسب با حال نجواهايي با خداوند و ملكوتيان دارد. البته محتواي آن‌ها در قواعد حكمي هم‌چون نظريه ابصار، هستي‌‌شناسي نوري، و امكان اشرف ريشه دارد. به‌نظر مي‌‌رسد وي به توقيفي‌بودن اسماي الهي قائل نيست؛ زيرا متناسب حال خود از اصطلاحات فلسفي وِيژه خود استفاده مي‌كند و حق ‌تعالي را مورد خطاب قرار مي‌دهد. برخي مناجات‌‌هايش ابداعي و البته برخي ديگر نيز گرفته‌شده از ادعيه مأثورهاست. مناجات‌‌هاي شيخ هميشه ملازم با عرض حاجت از خداوند نيست و گاهي فقط خداوند را تمجيد و ستايش مي‌كند و يابندگان برجسته‌‌اي چون حضرت رسول و خاندانش يا موجودات علوي ديگري هم‌چون نفس، طباع تام، بهمن، عقل ثاني، ملائكه، و افلاك را مورد خطاب قرار داده است.