مخارج دفاعي، تهديدات خارجي و رشد اقتصادي: مطالعه تجربي ايران

يكي از مهم‌ترين مباحث مطرح‌شده در اقتصاد دفاع بررسي تأثير مخارج دفاعي بر رشد اقتصادي مي‌باشد و تاكنون در اين زمينه مطالعات متعددي با استفاده از مدل‌هاي گوناگون انجام شده است. در يك تصريح جديد، آيزنمن و گليك (Aizenman Glick, 2003, 2006) فرض مي‌كنند كه تأثير مخارج دفاعي بر رشد اقتصادي، يك تابع غيرخطي از تهديدات نظامي مؤثر كشورهاي خارجي است و در صورت وجود تهديدات خارجي گسترده، افزايش مخارج دفاعي مي‌تواند به رشد اقتصادي كمك كند. در اين راستا، هدف اصلي اين مطالعه بررسي تأثير مخارج دفاعي بر رشد اقتصادي ايران با توجه به سطح تهديدات خارجي طي سال‌هاي 13941358 مي‌باشد. به اين منظور، بر اساس مطالعات آيزنمن و گليك، يك مدل براي اقتصاد ايران طراحي و براي برآورد آن از روش هم‌انباشتگي يوهانسنيوسليوس استفاده شده است. هم‌چنين، از متوسط بار دفاعي كشورهاي خاورميانه به‌عنوان شاخص تهديدات خارجي استفاده شده است. يافته‌هاي اين تحقيق نشان مي‌دهد كه تأثير بار دفاعي بر رشد اقتصادي ايران به سطح شاخص تهديدات خارجي وابسته است؛ به‌گونه‌‌اي كه با افزايش سطح تهديدات خارجي، اثر منفي مخارج دفاعي بر رشد اقتصادي كاهش مي‌يابد و مي‌توان انتظار داشت كه با گذشت سطح تهديدات خارجي از مقدار آستانه آن، تأثير مخارج دفاعي بر رشد اقتصادي كشور مثبت نيز گردد.