عنوان مقاله :
تدوين شاخصها و ترسيم الگوي خانواده تراز در اسلام (از منظر آيات قرآن و روايات) با بهره گيري از تكنيك پژوهش كيفي داده بنياد
پديد آورندگان :
ملكي فاراب ، ندا دانشگاه الزهرا , شجاع نوري ، فروغ الصباح دانشگاه الزهرا - گروه روانشناسي تربيتي , بستان نجفي ، حسين پژوهشگاه حوزه و دانشگاه - گروه جامعهشناسي , حسينيان ، سيمين دانشگاه الزهرا - گروه مشاوره , لبيبي ، محمد مهدي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركز - گروه جامعه شناسي , پورحسين ، رضا دانشگاه تهران - گروه روانشناسي
كليدواژه :
خانواده تراز , خانواده در اسلام , شاخصهاي خانواده مطلوب
چكيده فارسي :
اين پژوهش با هدف ارائه الگوي خانواده تراز اسلامي با بهرهگيري از تكنيك پژوهش كيفي داده بنياد تدوين شده است. در مرحله اول از پژوهش با مطالعه و مرور دقيق منابع ديني كه شامل قرآن كريم و نيز كتب حديثي معتبر و مشهور ميباشد، مقولههاي مرتبط با خانواده استكشاف و طي سه مرحله با استفاده از نرمافزارMAXQDA11 كدگذاري شد. در كدگذاري باز 284 مقوله و در كدگذاري محوري كه بر اساس شباهت موضوعي دستهبنديشده بودند 54 مقوله به دست آمد و در مرحله آخر پس از رعايت سلسلهمراتب كدهاي محوري، 5 مقوله گزينشي استنتاج شد. سپس با استفاده از شيوه اعتبار يابي صوري، اعتبار يافتهها از طريق مصاحبه با 7 نفر از صاحبنظران و متخصصان خانواده اسلامي بررسي شد و پس از حصول اشباع، الگوي تدوينشده خانواده تراز اسلامي كه از سه بعد پيشزمينههاي تشكيل خانواده، ساختار خانواده و كاركردهاي خانواده تشكيل يافته است، مورد تأييد قرار گرفت. بر اساس يافتهها در خانواده تراز اسلامي ارتباط ميان سه بعد استخراج شده دوسويه و درهمتنيده ميباشد و اگرچه شكلگيري خانواده تراز اسلامي به وجود هر سه بعد وابسته است، ولي در ميان اين سه بعد توجه به كاركردهاي خانواده از فراواني بيشتري در متون ديني برخوردار بوده و از ميان كاركردهاي مستخرج از متون ديني كاركردهاي حمايتي عاطفي نيز بيشترين تعداد از مقولهها را به خود اختصاص داده است. همچنين در پايان مقاله، راهكارهايي علمي برآمده از نتايج ارائهشدهاند.
عنوان نشريه :
فرهنگ مشاوره و روان درماني