ارزيابي نظام مديريت توسعۀ روستايي ايران: تحليلي بر مبناي الگوي مكنزي

از الزامات توسعه در مناطق روستايي و چه بسا كل كشور، وجود نظام مديريت توسعۀ روستايي است، نظامي كه از حداقل آسيب هاي موجود براي يك مجموعه تشكيلاتي برخوردار باشد. بدين منظور، پژوهش حاضر با هدف بررسي آسيب‎‌هاي نظام مديريت توسعۀ روستايي ايران بر مبناي الگوي مكنزي توسعه‌يافته انجام گرفت. روش كيفي كمي (آميخته از نوع طرح اكتشافي) براي انجام پژوهش اتخاذ شد. نمونه‌هاي پژوهش به صورت هدفمند انتخاب و تا زمان اشباع يافته‌ها به داده‌برداري مبادرت شد (10=n). در انتخاب نمونه‌ها، از افراد مطلع به موضوع در بين صاحب‌نظران دانشگاهي و افراد شاغل در دستگاه‌هاي اجرايي استفاده شد. از طريق پرسشنامۀ بازِ محقق‌ساخته، آسيب هاي شناسايي‌شده در دسترس افراد نمونه قرار گرفت و از اين طريق اعتبار نتايج سنجش و ارزيابي شد، همچنين از نرم‌افزار Nvivo lt;sub gt;10 lt;/sub gt; به منظور ترسيم الگوي نهايي پژوهش استفاده بعمل آمده است. نتايج نشان داد در مجموع 72 آسيب در نظام وجود دارد كه بيشترين آنها به ابعاد كاركنان و ساختار اختصاص دارد. از بين آسيب هاي شناسايي‌شده، فقدان سازمان تخصصي متولي روستا و جاي خالي سياست توسعۀ روستايي در راهبرد ملي به عنوان آسيب توسط تمام نمونه هاي تحقيق بيان شد. از ديگر آسيب‌هاي مهم مي توان به سردرگمي و تداخل وظايف سازمان‌هاي متولي روستايي، تعدّد نهادي و سازمان‌ها در امر توسعۀ روستايي، نبود منابع مالي پايدار، ناسازگاري ارزش‌ها با شرايط واقعي جامعه بومي، ذينفع نبودن جامعۀ محلي در سايۀ ارزش‌ها، ناهماهنگي بين سطوح تصميمات، وجود تعداد كثيري از نيرو هاي آموزش‌نديده و غير متخصص در حوزۀ توسعۀ روستايي، نظام آموزش مهارت ناكارآمد در حوزۀ توسعۀ روستايي و سياست‌هاي شهرگرايي و صنعت‌گرايي و تأثير آن بر جامعه روستايي اشاره كرد.