رتبه‌بندي روستاها براساس شاخص‌هاي زيست‌پذيري (مطالعۀ موردي: دهستان نظام‌آباد شهرستان آزادشهر)

زيست‌پذيري مفهومي است كه بر قابليت سكونت‌پذيري مكان تمركز دارد. سكونتگاه‌هاي روستايي از جمله مكان‌هايي هستند كه توجه به زيست‌پذيربودن آن‌ها ضروري است؛ زيرا سبب جلوگيري از مهاجرت‌هاي روستايي، خالي‌شدن روستاها، حفظ روستاها به‌عنوان لكه‌هاي حيات و نبض اقتصاد ملي و... مي‌شوند؛ بنابراين آگاهي از شاخص‌هاي زيست‌پذيري و درك سطح زيست‌پذيري مكان‌هاي روستايي مي‌تواند برنامه‌ريزان را در دستيابي به اهداف توسعۀ پايدار سوق دهد. پژوهش حاضر كاربردي و توصيفيتحليلي است كه اطلاعات آن به‌صورت كتابخانه‌اي و ميداني جمع‌آوري و براي اين منظور از پرسشنامه استفاده شده است. جامعۀ آماري آن نيز 94 خانوار روستايي دهستان نظام‌آباد است. سطح تحليل اين پژوهش «روستا» است. اطلاعات استخراج‌شده از پرسشنامه به‌كمك روش‌هاي تجزيه و تحليل آماري در دو نرم‌افزار SPSS و GIS و مدل ويكور بررسي شد. نتايج نشان مي‌دهد از ميان 16 شاخص مورد نظر براساس سطح معناداري آزمون T، تعداد 8 شاخص زيست‌پذيري از نظر نمونه‌هاي مورد مطالعه معنادار هستند و تفاوت معناداري ميان زيست‌پذيري در بين نمونه‌هاي فوق را بيان مي‌كنند. همچنين رتبه‌بندي روستاها براساس مدل ويكور نشان مي‌دهد روستاهاي قوري‌چاي و حاجي‌نبي با توجه به شاخص‌هاي زيست‌پذيري در منطقۀ مورد مطالعه در پايين‌ترين رتبه و روستاهاي اقچلي‌عليا و بهرام‌صوفي در بالاترين رتبه قرار دارند؛ بنابراين در شرايط كنوني، سطح زيست‌پذيري روستاهاي بزرگ‌تر كه جمعيت بيشتري دارند و به شهر و راه ارتباطي اصلي نزديك هستند، بالاتر است. براين‌اساس مي‌توان گفت دسترسي به خدمات بيشتر كه عمدتاً در روستاهاي نزديك به شهرها و روستاها بزرگ‌تر فراهم مي‌شود، زيست‌پذيري بالاتري دارد.