عنوان مقاله :
بررسي آزمايشگاهي تغييرات تراوايي مخازن كربناته نفتي حين فرايند تزريق و ذخيره سازي كربن دي اكسيد با روش تزريق پيوسته: مطالعه موردي
پديد آورندگان :
خادميان، رضا دانشكده نفت اهواز , مقدسي، جمشيد دانشگاه صنعت نفت , شهبازي، خليل دانشگاه صنعت نفت , كرد، شاهين دانشگاه صنعت نفت , مقيم زاده، نسيم شركت مناطق نفت خيز جنوب
كليدواژه :
تزريق و ذخيره دي اكسيدكربن , تغيير تراوايي , كربن دي اكسيد فوق بحراني , آسيب سازند , مخازن كربناته
چكيده فارسي :
فرآيند ذخيره سازي كربن دي اكسيد در منابع زيرزميني يكي از موثرترين راه هاي كاهش مقدار كربن دي اكسيد ساطع شده به اتمسفر است. اين فرايند شامل گرفتن كربن دي اكسيد از منابع صنعتي و تزريق زيرزميني آن در محيط هاي متخلخل است. مخازن نفت و گاز، مخازن تخليه شده ي نفت و گاز، آبده ها، لايه هاي زغال سنگ و گودال هاي نمكي از جمله منابع پيشنهاد شده براي انجام اين فرايند هستند. تزريق و ذخيره سازي گاز كربن دي اكسيد در مخازن نفتي علاوه بر مزاياي زيست محيطي، موجب افزايش توليد نفت و كاهش ميزان نفت باقي مانده در اين مخازن مي شود.
انحلال سنگ مخزن توسط اسيد كربنيك و رسوب مجدد اين ذرات، رسوب آسفالتين، تغيير ترشوندگي ناشي از رسوب آسفالتين، رسوب نمك و تشكيل لجن ، برخي از مشكلاتي هستند كه در طول فرايند ذخيره سازي كربن دي اكسيد در سازند ايجاد مي شوند. چندين عامل، از جمله دما، فشار، نرخ تزريق و ... بر اين فرايند اثر مي گذارند و مي توانند اين فرايند را با چالش هاي جدي روبرو كنند. بنابراين بررسي عوامل مختلف و تاثير هر كدام از آنها بر روي آسيب سازند، ضروري است.
يك سيستم سيلابزني براي انجام آزمايشات تزريق كربن دي اكسيد و مطالعات آسيب سازند تهيه و ساخته شد. هدف اين مطالعه، بررسي اثر پارامترهاي مختلف شامل فشار، دما و نرخ تزريق گاز بر آسيب سازند ايجاد شده طي فرايند ذخيره سازي كربن دي اكسيد است.
نتايج نشان داد كه تزريق كربن دي اكسيد در مخازن كربناته موجب كاهش تراوايي مي شود و اين كاهش تراوايي تحت تاثير عوامل مختلف تغيير مي كند. همچنين نتايج نشان داد كه تزريق كربن دي اكسيد گازي، آسيب سازند را افزايش مي دهد در حاليكه تزريق كربن دي اكسيد فوق بحراني، آسيب سازند كمتري ايجاد مي كند. همچنين افزايش نرخ تزريق موجب كاهش آسيب سازند مي شود. مقدار آسيب سازند، با افزايش دماي كربن دي اكسيد، روند كاهشي را نشان داد.
عنوان نشريه :
اكتشاف و توليد نفت و گاز