اولويت بندي عوامل مؤثر بر عدم مشاركت جوامع روستايي در طرح هاي آبخيزداري از ديدگاه آبخيزنشينان (مطالعه ي موردي: حوزه ي آبخيز قشلاق استان فارس)

توجه به مشاركت ذي‌نفعان و شناسايي عوامل مؤثر بر عدم مشاركت جوامع روستايي و مرتفع ساختن موانع تحقق آن در اجراي پروژه‌هاي آبخيزداري، امكان برخورداري از پتانسيل‌هاي فكري، اجرايي، نظارتي و دانش بومي آبخيزنشينان را در مراحل مختلف مطالعاتي، اجرايي، ارزيابي و حفاظت طرح‌ها فراهم مي‌كند. اين مسأله ضمن كاهش هزينه‌ها، ضامن موفقيت و اجراي مؤثرتر طرح‌ها خواهد بود. به‌منظور دستيابي به اين هدف، در اين پژوهش با بررسي چهار شاخص و دوازده زيرشاخص با طيف ليكرت، اقدام به اولويت‌بندي عوامل مؤثر بر عدم مشاركت جوامع روستايي در طرح‌هاي آبخيزداري از ديدگاه آبخيزنشينان در حوزه‌ي آبخيز قشلاق واقع در شمال استان فارس شده است. تعيين فراواني و فراواني نسبي شاخص‌ها و زيرشاخص‌ها در نرم‌افزار SPSS (نسخه‌ي 23) صورت گرفت و به منظور تعيين اهميت آن‌ها از آزمون t استفاده شد. سپس، ارتباط بين هر شاخص با زيرشاخص‌هاي آن با استفاده از ضرايب همبستگي مشخص شد و به منظور اولويت‌بندي شاخص‌ها و زيرشاخص‌هاي مؤثر، از آزمون ناپارامتري فريدمن استفاده شد. نتايج نشان داد در اولويت‌بندي شاخص‌ها از ديدگاه آبخيزنشينان به ترتيب شاخص هاي آموزشي- ترويجي ، اقتصادي ، اجتماعي ، و طراحي- اجرايي به عنوان شاخص هاي مؤثر و در اولويت‌بندي زيرشاخص ها، به ترتيب زيرشاخص هاي عدم آموزش ساكنان حوضه در خصوص طرح‌ها و اهداف مربوطه و اختلافات قومي و محلي داراي بيشينه و كمينه‌ي اولويت در عدم مشاركت در طرح‌هاي آبخيزداري در اين حوزه‌ي آبخيز تعيين شدند. لازم است به منظور مشاركت پايدار جوامع روستايي در طرح‌هاي آبخيزداري، نسبت به تدوين برنامه‌ي جامع آموزش و ترويج و حل مسائل اقتصادي آبخيزنشينان اقدامات عملي صورت گيرد