مطالعه تزيينات آجري در منار ه هاي دوره سلجوقي استان اصفهان

مي توان دوره سلجوقي را يكي از مهم ترين دوره ها در تاريخ ايران بعد از ظهور اسلام دانست كه هنر و فرهنگ در يك روند صعودي به جايگاه والاتري دست يافت. در اين دوره، اصفهان پايتخت شد و دوراني جديد را در هنر و معماري خود سپري ساخت. يكي از مهم ترين مواردي كه در معماري آن مقطع، نمود بيشتري يافت، مناره بود. احداث مناره در ايران به عنوان راهنما و هدايت معنوي و مادي، از دوران پيش از اسلام، آغاز و در عصر سلجوقي به اوج تكامل خود رسيد. پس ازاين تكامل، ساخت مناره ها به تعداد زياد در شهرهاي مهم آن دوره، به خصوص در اصفهان مشهود است كه هركدام از آنها داراي بهترين نمونه هاي تزيينات آجركاري است. هنر آجركاري همواره بخش عظيمي از تزيينات معماري دوران اسلامي ايران را به ويژه در مناره هاي مساجد دربرگرفته است. آجر روي مناره ها، به عنوان يكي از عناصر اصلي به كار گرفته شده، از لحاظ تكنيك، تنوع نقش و گاهي تكرار نقوش، گره ها و كتيبه ها قابل تأمل است. آن چه كه مي دانيم اين است كه درباره آجركاري در مناره هاي عصر سلجوقي پژوهش چنداني صورت نگرفته است. همين طور درباره انواع چيدمان ها و رگ چين هاي شاخص آجركاري مناره ها در اصفهان دوره سلجوقي و چگونگي شباهت و تداوم تزيينات آن به صورت مستقل و منسجم پرداخته نشده است؛ در اين پژوهش با توجه به اهميت اين موضوع در معماري ايران، با دسته بندي و تحليل ريخت شناسي تزيينات آجري در مناره هاي اصفهان، پرداخته شده است و دررسيدن به اين هدف، از مطالعات كتابخانه اي و ميداني با روش توصيفي تحليلي براي بازشناسي در تزيينات مناره هاي آجري اصفهان عصر سلجوقي، استفاده شده است.