ارتقاء كيفيت محيط شهري با استفاده از شاخص رنگ، نمونه موردي: ميدان امام خميني (ره) (توپخانه) تهران

فضاي شهري به‌عنوان فضايي كه انسان را در برگرفته، مهم‌ترين عامل و بستري براي تأثيرپذيري روي انسان‌ها است. رنگ‌هايي كه در فضاهاي معماري و شهري از قبيل بناها، نماي بيروني و دروني و مبلمان شهري قرار دارند، جلوه‌هاي گوناگوني از رنگ‌ها را ايجاد و تأثيرات بنيادين و گوناگوني بر انسان م‌ي‌گذارند. عنصر رنگ از عناصر ويژه‌اي است كه شناخت ويژگي‌ها، خصوصيات و تأثيرات آن بر انسان، راهي براي خلق محيط‌ها و فضاها ي شهري دلپذير است. اين مسأله زماني اهميت بيشتري مي‌يابد كه با در كنار هم قرار گرفتن نا هماهنگ بناها، برخورد سليقه‌اي به اين مقوله، استفاده از رنگ‌هاي ناموزون و عدم توجه به ويژگي‌هاي روانشناختي رنگ‌ها، فضاهايي را در شهرها ايجاد كرده است كه نه تنها رنگ در شهرهاي ما ياري رسان فضاهايمان نيست، بلكه خود به عاملي اغتشاش‌زا تبديل شده است. هدف از اين نوشتار واكاوي نقش و اهميت رنگ در فضاهاي عمومي جهت سنجش سطح رضايتمندي مردم از وضعيت رنگي اين فضاهاست. با توجه به اي نكه مؤلفه‌هاي ذهني كيفيت محيط رابطه مستقيمي با ادراك مردم از رنگ در فضاهاي شهري دارند، پرسشنامه‌اي كه توسط طيف ليكرات در راستاي ارتباط اين مؤلفه‌ها و ارتباطش با رنگ و شاخص‌هاي آن، تنظيم و در اختيار 329 نفر شركت‌كننده قرارگرفته شد، مورد بررسي قرار گرفت و در نهايت در تحليل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده شد. درنتيجه ميزان رضايتمندي مردم از چگونگي به‌كارگيري رنگ در فضاي ميدان امام خميني (توپخانه)، به‌عنوان يكي از نقاط كليدي و پرتردد شهر، موردبررسي قرار گرفت كه اين نتايج نشان مي‌دهند كه مردم از هماهنگي رنگ‌هاي غالب به‌كار رفته در نماي ساختمان‌هاي اطراف ميدان و حوزه بلافصل آن (كرم، سفيد و طوسي) رضايت دارند ولي از اغتشاش رنگي ايجاد شده به علت برخورد سليقه‌اي در نحوه نصب و رنگ تابلو مغازه‌ها و عدم استفاده درست از رنگ و مصالح در كف‌سازي و مبلمان اظهار نارضايتي مي‌كنند.