تعيين رابطه حس‌ تعلق و شاخصه‌ هاي اجتماعي آن، نمونه موردي: روستاي زيارت در گلستان

بافت‌هاي سنتي، برخلاف اغلب بافت‌هاي امروزي به‌دليل نحوه طراحي، ساختار اجتماعي و ساير عوامل، بسياري از نيازهاي اجتماعي و رواني ساكنين خود را تأمين مي‌كردند و پاسخگويي بهتري نسبت به بافت‌هاي امروزي داشتند. از طرفي محيط و فعاليت هاي اجتماعي تأثير مهمي در شكل‌گيري مفاهيم اجتماعي و از جمله حس تعلق ساكنين دارند؛ حس تعلق علاوه‌بر اينكه موجب احساس راحتي از يك محيط مي شود، مي‌تواند در مكان زندگي فرد به‌وجود آمده و با گذر زمان عمق و گسترش يابد. ارزش‌هاي فردي و جمعي بر چگونگي اين حس تأثير مي‌گذارند و به هويت افراد و احساس تعلق شان به محيط زندگي كمك مي‌كنند و به‌عنوان يك فرآيند بر سلامت روان هر جامعه اي مؤثر مي‌باشند. هدف از اين پژوهش تعيين رابطه حس‌تعلق و شاخصه‌هاي اجتماعي آن در مردان و زنان روستايي است كه در پايداري سكونتگاه‌هايشان مؤثر مي‌باشد. بافت روستاي تاريخي زيارت گرگان به‌عنوان نمونه‌اي مناسب مورد سنجش قرار گرفت و متغيرهايي در آن انتخاب شدند كه بررسي آن‌ها اين احساس تعلق را بروز مي‌دهند. در اين راستا و با بررسي نظريات موجود، شاخص‌هاي مختلفي همچون مشاركت اجتماعي، حضور در فعاليت هاي اجتماعي، تنهايي، رضايت‌مندي، ارزش داشتن و غيره بررسي شد. با كنترل ساير متغيرهاي غيراجتماعي و تنظيم پرسشنامه‌اي بسته با مقياس ليكرت و بررسي حجم نمونه 322 نفر به روش طبقه‌اي، تأثير حمايت اجتماعي بر حس‌تعلق مورد سنجش قرار گرفت. براي رسيدن به اين هدف از روش تحليلي توصيفي، همبستگي و روش تحليل رگرسيون سلسله‌ مراتبي استفاده شد. از طريق تجزيه و تحليل داده‌ها، نتايج به دست آمده نشان دادند كه حمايت اجتماعي و سلامت روان بر حس‌علق افراد تأثير مثبت مي‌گذارند؛ همچنين متغير درگيري با جامعه تأثير حمايت اجتماعي بر حس‌تعلق افراد را تعديل مي‌كند.