تحليل عوامل مؤثر در آسيب‌پذيري نماهاي شهر تهران با رويكرد پدافند غيرعامل با بهره‌گيري از AHP و GIS، نمونه موردي: منطقه 11 شهرداري تهران، محله اميريه

از نظر ملاحظات پدافندي، نما، ضعيف‌ترين بخش ساختمان در برابر انفجار است. نما ممكن است به صورت موضعي در واكنش به انفجار ويران شود، در نتيجه آسيب شناسي نماها مي‌تواند دركاهش تلفات جاني و همچنين نحوه برخورد با بحران درهنگام تهديدات متعارف مثمر ثمر باشد. برنامه‌ريزي معماري براي مواجهه صحيح با بحران‌هاي حوادث و حملات داراي موج انفجار نيازمند آسيب‌شناسي قبل از بحران است. محله اميريه كه در منطقه 11 شهرداري تهران واقع شده است، يكي از قديمي‌ترين مناطق تهران است كه به‌دليل فشردگي بافت و وجود كاربري‌هاي مسكوني و تجاري و اداري از تراكم جمعيتي نيز برخوردار است؛ لذا در مواقع بحران بسيار آسيب پذير مي‌باشد. در اين تحقيق به چهار شاخصه اصلي نماهاي معماري مانند ارتباط بنا با بافت شهري و عمر ساختمان‌ها، عناصر سازه‌اي و عناصر غير سازه‌اي پرداخته شده است. زير شاخصه‌ها نيز به ترتيب عبارتند از: قدمت بنا، كيفيت بنا، اندازه بلوك، ضريب اشغال، فرم بنا و بازشوها، بالكن‌ها، مصالح، روش اجراي ابنيه و بام، مي باشد. ارزيابي شاخصه‌هاي مذكور با تحليل سلسله مراتبي AHP انجام شده است و وزن‌دهي شاخص‌ها و اولويت‌بندي آن‌ها ابتدا با نظر هفت متخصص و سپس با كمك نرم‌افزار Expert choice انجام گرفته است. پس از دريافت شاخصه‌هاي با اولويت بالا، اين شاخصه‌ها با استفاده از GIS مورد ارزيابي قرار گرفتند و در ضريب وزن خود ضرب شده و روي هم قرار گرفته تا نقشه‌هاي مناطق با آسيب پذيري بالا به‌دست آيد. يافته‌هاي تحقيق بيانگر اين نكته است كه اولويت عوامل آسيب پذيري پدافندي منطقه بيشتر تحت‌تأثير عواملي است كه در درجه اول مرتبط با شاخص تركيب ابنيه با بافت شهري و در درجه دوم عمر ساختمان‌ها است. ضمن اينكه زير شاخصه‌ها نيز براي منطقه 11 محله اميريه اولويت‌بندي شوند.