جمهوري اسلامي ايران و جايگاه ژئوپليتيكي - ژئواكونوميكي و انرژي حوزه خزر

ايران بر موضوع تصميم گيري و حل و فصل مسائل درياي خزر بر اساس اتفاق آرا تاكيد دارد و معتقد است كه رعايت اين اصل الزامي است و تنها در اين صورت است كه كشورهاي ساحلي به يك توافق پايدار خواهند رسيد. همچنين با توجه به اينكه درياي خزر يك درياي بسته محسوب مي شود و تامين منافع يك كشور ساحلي درگرو همكاري با ديگر كشورهاي ساحلي است، همكاري در خصوص منافع مشترك و پرهيز از اقدامات يك جانبه يا چندجانبه كه در مغايرت با منافع ديگر كشورها باشد، در درياي خزر اهميت زيادي دارد. اين در حالي است كه در مقابل ايران، كشورهاي روسيه، قزاقستان و آذربايجان با توجه به وجود منابع سرشار نفت و گاز در سواحل خود، درياي خزر را درياي بسته مي دانند و اين ديدگاه را مطرح مي كنند كه حق هر كشور از رژيم حقوقي خزر را بايد با تقسيم محاسبه كرد؛ ديدگاهي كه البته موردتوجه ايران و تركمنستان قرار نگرفته است.. مقاله حاضر با روش توصيفيتحليلي و با ابزار گردآوري كتابخانه اي درصدد تبيين جايگاه ژئوپليتيكي و انرژي(نفت،گاز) ايران در درياي خزر بعد از فروپاشي شوروي مي باشد.استخراج و فروش ذخاير انرژي خزر بدون توجه به قراردادهاي 1921 و 1940 ميان ايران و شوروي سابق و نيز نفوذ قدرت هاي بيگانه در اين منطقه سبب مشكلات عديده شده است. در مورد »موقعيت ژئوپليتيكي ژئواكونوميكي درياي خزر و خطوط لوله انتقال انرژي آن و تاثيراتش بر منافع و امنيت ايران بايد تاكيد كرد كه ج.ا.ا. پس از فروپاشي نظام دوقطبي به واسطه هم جواري با اين منطقه مهم و قرار گرفتن در هارتلند انرژي جهان، بهترين، كوتاه ترين به صرفه ترين و امن ترين مسير براي انتقال انرژي اين منطقه به بازارهاي جهاني به شمار مي رود. با توجه به ظرفيت هاي ژئوپليتيك ايران و نيز موقعيت ژئواستراتژيك كه به صورت ايجابي در تامين امنيت ملي و افزايش وزن ژئوپليتيكش موثر است