تحليل فضايي ريسك رواناب‌‌هاي مسأله‌‌ساز با تكيه‌بر معيارهاي برنامه‌‌ريزي شهري (مورد شناسي: شهر كرمان)

رشد فيزيكي روزافزون شهرهاي امروزي، باعث افزايش ضريب نفوذناپذيري، سرعت و حجم رواناب حاصل از بارندگي شده‌است؛ بنابراين احتمال بروز رواناب در هنگام بارش‌‌هاي شديد بالا رفته‌است. هنگام وقوع بارندگي، هرچه ميزان آسيب‌‌پذيري يك محدوده بيشتر باشد، آن محدوده بيشتر در معرض خطر قرار مي‌‌گيرد. با توجه به اينكه هدف اصلي طرح‌‌ها و اقدامات كنترل سيلاب، كاهش ميزان آسيب‌‌پذيري است، پيش از هر اقدامي لازم است بخش‌‌هاي آسيب‌‌پذير شهر مشخص شود. از نگاه سيستمي، لازم است كليۀ عواملي كه در ايجاد رواناب‌‌هاي مسأله‌‌ساز شهري تأثير دارد، شناسايي شود. هدف اين پژوهش، دستيابي به شاخص‌‌هاي برنامه‌‌ريزي شهري مؤثر در ايجاد رواناب‌‌هاي سطحي شهر كرمان و همچنين، تهيۀ نقشۀ آسيب‌‌پذيري خطر مذكور است. روش به‌كار‌رفته در تحليل معيارها، روش تحليل سلسله‌مراتبي فازي است؛ ازاين‌رو در اين پژوهش مناطق شهر كرمان با توجه به آمار بارندگي، اطلاعات فيزيولوژيكي موجود و ساير عوامل تأثيرگذار، مورد مطالعه قرار گرفت. برآورد ارتفاع و حجم رواناب با روش SCSكه در مقياس زيرحوضه مورد استفاده قرار مي‌‌گيرد، محاسبه شد. ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ نتايج به‌دست‌آمده از ﺑﺮآورد ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ مازاد در زيرحوضه‌‌ها با‌عنوان شمارۀ منحني، مورد تحليل قرار گرفت. در نهايت نقشه‌‌هاي شمارۀ منحني رواناب با استفاده از ابزار ArcCNRunofدر محيط ArcGISتهيه شد. نتايج كلي حاكي از تأثير عوامل جوّي، انساني و زميني بر اين رخداد بود كه عوامل زميني بيشترين تأثير را داشته است. همچنين، نقشۀ پراكنش فضايي ارتفاع رواناب‌‌هاي مسأله‌‌ساز در سطح مناطق نشان داد كه بخش‌‌هاي مركزي شهر كرمان، بيشترين زمينۀ خطرپذيري رواناب را دارد.