بررسي اثرات هماتوبيوشيميايي تزريق عضلاني داروهاي ترامادول، متادون و پتيدين در كبوتر

دانش مديريت و كنترل درد در پرندگان، علمي نوپاست و انجام مطالعات در اين زمينه بسيار ضروري به نظر مي‌رسد. از سويي انتخاب نوع داروي ضد‌درد و دوزهاي مناسب آن براي گونه‌هاي مختلف پرنده، بسيار متفاوت است. با توجه به مصرف بالاي داروهاي مخدر، به عنوان ضد‌دردهاي قوي و از سوي ديگر نبود اطلاعات كافي در مورد اثرات آن‌ها در پرندگان، در اين مطالعه اثرات هماتولوژي و بيوشيميايي تزريق عضلاني سه داروي مخدر ترامادول، متادون و پتـيدين در كبوتر بررسي شد. مطالعه روي تعداد 64 قطعه كبوتر بالغ از هر دو جنس و در 4 گروه مساوي انجام شد. در گروه اول ترامادول (mg/kg 4)، در گروه دوم متادون ( mg/kg5)، در گروه سوم پتدين (mg/kg 2) و در گروه چهارم (گروه شاهد) سرم فيزيولوژي استريل به صورت عضلاني تزريق گرديد. قبل از تزريق و متعاقب آن در زمان‌هاي 30، 60 و 180 دقيقه پس از تزريق، در هر گروه، از 4 قطعه كبوتر خون‌گيري به عمل آمد و هماتوكريت، تعداد تام گلبول‌هاي قرمز و سفيد، مقدارهموگلوبين، پروتئين تام، آلبومين، گلوبولين، نسبت آلبومين به گلوبولين، نسبت هتروفيل به لنفوسيت (H/L)، ميزان قند خون، كورتيزول و آنزيم آسپارتات آمينو‌ترانسفراز اندازه‌گيري و آناليز آماري شد. در پايان با توجه به بررسي يافته‌هاي آزمايشگاهي، به نظر مي‌رسد به دليل كاهش شاخص‌هاي استرسي كورتيزول، گلبول‌هاي سفيد و نسبت H/L در كبوتر اثرات ضد‌دردي و آرام‌بخشي داروي متادون نسبت به دو داروي ديگر بهتر بود و مي‌توان متادون را به عنوان ضد دردي مناسب و مؤثر در كبوتر و شايد در ساير پرندگان پيشنهاد كرد.