تاملي در چيستي علت اعدادي

علت اعدادي به لحاظ وسعت كاربرد، از مهم‌ترين اقسام علل است. معدّ شيئي‌ است كه زمينه‌ساز حصول معلول مادي است و بنا بر تحقيق معدوم شدن معد قبل از تحقق معلول، مقوم آن نيست. حقيقت علت اعدادي كه ملاك معد دانستن يك شيء است، استعداد شيء براي كمالات جديد و اسباب حصول آن است. ديگر احتمالات مطرح در مورد حقيقت معد و نيز مصاديق عام آن، به استعداد و اسباب آن بر مي‌گردد. در نگاه دقيق، تمام ممكنات دخيل در وجودبخشي به معلول از معدّات حصول معلول بوده و علت فاعلي منحصر در خداوند متعال است. گرچه اين معنا كاربرد متفاوتي از علت اعدادي است، اما به نظر مي‌رسد مي‌توان معناي عامي براي علت اعدادي در نظر گرفت كه شامل اين اصطلاح نيز بشود.