مدل‌سازي عددي جريان گل‌آلود در مخزن سد دز

ديناميك سيالات محاسباتي (CFD) در تحليل پديده‌هاي سيالاتي به علت دقت بالاي آن به طور گسترده‌اي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. با اين حال، استفاده از مدل عددي در تحقيق و پژوهش جريان‌هاي گل‌آلود ورودي به مخزن يك رويكرد نسبتاً جديد است، زيرا هيدروديناميك جريان گل‌آلود به يك مخزن بسيار پيچيده مي‌باشد. اطلاع از نحوه حركت، پخش و گسترش طولي، عرضي و عمقي و زمان رسيدن آن‌ها به بدنه سد در مديريت بهينه زمان باز و بسته شدن دريچه‌ها حائز اهميت است. سد دز يكي از سدهاي مهم كشور بوده كه در شمال خوزستان قرار گرفته است. در اين مقاله از دو مدل يك بعدي و سه بعدي جهت شبيه سازي پيشروي جريان‌ گل‌آلود ورودي به مخزن سد دز استفاده گرديد. كميت هاي هيدروديناميكي جريان گل‌آلود شامل ارتفاع و سرعت متوسط جريان به دست آمده از مدل عددي محاسبه و با نتايج داده‏هاي اندازه‌گيري شده مقايسه گرديد كه براي سرعت متوسط حداقل خطا 6.3 درصد و حداكثر خطا 10.5مشاهده گرديد. خطاهاي مشاهده شده براي ارتفاع متوسط جريان حداقل 4.6 و حداكثر 8.7 درصد مي‌باشد. از تحليل مقادير اندازه‏گيري شده و تخمين زده شده مي‏توان بيان داشت كه دبي‏هاي بين۲۳۰ تا ۶۰۰ مترمكعب در ثانيه با غلظت رسوب 0.5 تا 1.15 گرم در ليتر جريان گل‌آلود ضعيغي ايجاد نموده اند به طوري كه اين جريان ها نتوانسته اند خود را به ديواره سد برسانند. دبي‏هاي بيش از ۶۰۰ متر مكعب در ثانيه با غلظت رسوب بيش از 1.2 گرم در ليتر جريان گل‌آلود نسبتاً قوي ايجاد نموده اند كه توانسته اند خود را به ديواره سد برسانند.