تأثير اثر هندسه مقطع بر روي ميزان نشست زمين در اثر حفر تونل تك و دوقلو (مطالعه موردي: تونل مترو اصفهان)

امروزه افزايش جمعيت و توسعه شهرنشيني مدرن، منجر به توسعه زيرساخت ها و اجراي تونل‌هاي شهري (مترو) شده است. انتخاب شكل دهانه و بررسي ميزان نشست سطح زمين در حالت تونل تك و دوقلو از نكات بسيار مهم در احداث تونل متروها است. بر اين اساس شكل دهانه بايد به نحوي انتخاب شود كه علاوه بر تأمين ميزان نشست مجاز، مقاومت كافي در برابر تنش هاي وارده داشته و تغيير مكان و كرنش هاي برشي ايجاد شده در محدوده مجاز باشد. هدف اصلي اين پژوهش بررسي تأثير هندسه مقطع تونل بر ميزان نشست سطح زمين در حالت تونل تك و دوقلو با نگرش ويژه به مترو شهر اصفهان است. با توجه به اين كه خاك، يك محيط ناپيوسته متشكل از ذرات با اندازه‌هاي مختلف است، در اين مطالعه از نرم افزار تفاضل محدود FLAC2D جهت مدل سازي تونل استفاده ‌شده است. در اين راستا ابتدا تونل مترو شهر اصفهان با سه هندسه مختلف مدل‌شده و با توجه به پلان مسير، فاصله تونل ها در چهار حالت مورد بررسي قرار گرفته است. جهت اعتبار بخشي به نتايج نشست به دست آمده در اين مطالعه، در سه نقطه تونل غربي ميزان نشست با نتايج ابزار دقيق مقايسه شده است. نتايج نشان مي دهد حداكثر و حداقل نشست به ترتيب در حالت تونل نعلي شكل و تونل دو قوسي اتفاق افتاده است. از سوي ديگر با افزايش فاصله دو تونل از يكديگر ميزان نشست حدود 5% كاهش مي يابد. همچنين با افزايش فاصله مركز به مركز تونل ها به بيش از سه برابر قطر تونل ها (20 متر)، تغييرات ميزان نشست تقريباً ثابت مي شود.