تأثير كودهاي زيستي بر بهبود رشد و عملكرد نخود (Cicer arientinum L.) با روش‌هاي مختلف كنترل علف‌هاي هرز

بهبود عملكرد نخود با كود‌هاي‌زيستي و كنترل علف‌هاي‌هرز، علاوه بر كاهش خلأ عملكرد مي‌تواند در توليد پايدار اين محصول مؤثر باشد. در اين راستا آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. فاكتورهاي آزمايشي مورد بررسي شامل كاربرد كودهاي‌زيستي در شش سطح (باكتري‌هاي حل‌كننده فسفات (Bacillus sp؛ وPseudomonas sp.)، باكتري‌هاي حل‌كننده پتاسيم (Thiobacillus sp.) و قارچ اندوفيت شبه‌ميكوريزا (Piriformospora indica)، تركيب باكتري‌هاي حل‌كننده فسفات و پتاسيم، تركيب باكتري‌هاي حل‌كننده فسفات، پتاسيم و قارچ اندوفيت ميكوريزا و شاهد) و كنترل علف‌هاي‌هرز در سه سطح (كنترل علف‌هاي‌هرز با مخلوط علف‌كش‌هاي پيرديت و كلتوديم، دو و سه بار وجين) بودند. بر اساس نتايج آزمايش فاصله اولين ساقه فرعي از سطح خاك تحت تأثير  متقابل كودهاي‌زيستي و كنترل علف‌هاي‌هرز قرار نگرفت؛ اما فاصله اولين غلاف از سطح خاك با كاربرد كودهاي‌زيستي افزايش و در تيمار باكتري حل‌كننده فسفات و دو بار وجين علف‌هاي هرز بيشترين فاصله از سطح خاك مشاهده شد. بيشترين تعداد ساقه ‌اصلي در بوته در تيمار كود زيستي حل‌كننده فسفات و دو بار وجين علف‌هاي‌هرز و بيشترين تعداد  ساقه ‌فرعي در بوته در تيمار باكتري حل‌كننده پتاسيم همراه با باكتري حل‌كننده فسفات و كنترل علف‌هاي‌هرز با استفاده از مخلوط علف‌كش‌هاي پيرديت و كلتوديم به‌دست آمد. مصرف هم‌زمان باكتري‌هاي حل‌كننده پتاسيم همراه با باكتري‌هاي حل‌كننده فسفات موجب افزايش 30 درصدي تعداد غلاف در بوته نسبت به تيمار عدم‌مصرف كودهاي زيستي گرديد. بين تيمارهاي كنترل علف‌هاي‌هرز ازنظر تعداد غلاف در بوته تفاوت معني‌داري مشاهده نشد. كاربرد هم‌زمان باكتري‌هاي حل‌كننده پتاسيم و فسفات و تيمار كاربرد هم‌زمان باكتري‌هاي حل‌كننده پتاسيم و فسفات به همراه قارچ اندوفيت ميكوريزا موجب توليد بيشترين عملكرد زيست‌توده و عملكرد دانه گرديد. كاربرد مخلوط علف‌كش‌هاي پيرديت و كلتوديم در مقايسه با دو و سه بار وجين‌دستي علف‌هاي‌هرز به ترتيب موجب كاهش 29 و 24 درصدي عملكرد دانه گرديد. بيشترين ميزان غلظت فسفر در اندام هاي هوايي در تيمار استفاده از قارچ اندوفيت ميكوريزا و كنترل شيميايي علف‌هاي هرز و بيشترين غلظت پتاسيم در تيمار استفاده توأم باكتري‌هاي حل‌كننده پتاسيم و فسفات به‌همراه قارچ اندوفيت ميكوريزا به‌دست آمد. به‌طوركلي كودهاي زيستي تأثير مثبتي بر عملكرد و اجزاي عملكرد نخود داشتند اما كاربرد مخلوط علف‌كش‌هاي پيرديت و كلتوديم، تأثير منفي بر عملكرد دانه نخود گذاشت.