مدلسازي اثرات تغيير اقليم بر عملكرد گندم آبي تحت شرايط محدوديت آب در خراسان رضوي

به دليل افزايش جمعيت جهاني به همراه كاهش سطح زمين هاي بارور و منابع آب، ارزيابي اثرات تغيير اقليم بر بهره وري كشاورزي به طور ويژه اي داراي اهميت مي باشد. به همين منظور اين تحقيق در شش شهرستان از استان خراسان رضوي ( قوچان، گناباد، مشهد، سبزوار، تربت حيدريه و تربت جام) انجام شد. ابتدا اقليم آينده (سال 2050) با استفاده از داده هاي اقليمي بلندمدت در دوره پايه  (2010-1980) و با روش ارائه شده توسطAgMIP، تحت دو سناريوي اقليمي RCP4.5 و RCP8.5 شبيه سازي شد. مدل گردش عمومي مورد استفاده در اين تحقيق   MPI-ESM-MRبود و به منظور شبيه سازي رشد و عملكرد گندم از مدل APSIM-Wheat در شرايط  محدوديت آب استفاده شد. نتايج شبيه سازي ها نشان دادند كه ميانگين تغييرات دماي طول فصل رشد در منطقه مورد مطالعه در آينده نسبت به پايه (9.79 درجه سانتي گراد) افزايشي بوده و تحت هر دو RCP به ترتيب برابر با 1.41 و 1.83 درجه سانتي گراد مي باشد. هم چنين نتايج نشان دادند كه در آينده طول دوره رشد بين 13 تا 24.6 روز و فاصله زماني كاشت تا گلدهي بين 13.2 تا 30.4 روز كاهش يافته و از سوي ديگر طول دوره پر شدن دانه بين 0.2 تا 4.4 روز افزايش مي يابد. در اين تحقيق اثرات متقابل دما و CO2 و مجموع تغييرات رشد و نموي گندم آبي موجب تغييرات مثبت عمكرد دانه در آينده در بيشتر شهرستان هاي مورد بررسي (1 تا 12.9 درصد) و كاهش عملكرد در تربت حيدريه (4.1 درصد) شد. يافته هاي اين تحقيق همچنين نشان دادند تغيير تاريخ كاشت در آينده موجب افزايش بيشتر عملكرد خواهد شد.