تغييرات ماده آلي خاك و عملكرد محصول در سامانه‌هاي خاك‌ورزي حفاظتي و متداول در تناوب گندمذرت در منطقه زرقان فارس

به منظور بررسي اثر روش هاي خاك ورزي بر محتواي ماده آلي خاك و عملكرد محصول، پژوهشي مزرعه اي در سال 1393 در زرقان استان فارس به صورت آزمايش كرت هاي يك بار خُرد شده با سه تكرار در تناوب ذرتگندم اجرا شد. نتايج نشان داد حفظ بقايا و كاهش عمليات خاك ورزي منجر به بهبود ماده آلي خاك شد به گونه اي كه در عمق صفر تا 10 سانتي متري، عمليات كم خاك ورزي و حفظ بقايا نسبت به خاك ورزي رايج دو درصد ماده آلي را افزايش داد. با افزايش عمق خاك، خاك وزي رايج و حفظ بقايا نسبت به كم خاك ورزي ماده آلي را يك درصد افزايش داد. عملكرد دانه گندم با انجام عمليات كم خاك ورزي و حفظ بقايا نسبت به خاك ورزي رايج 24.5 درصد بيشتر شد. بي خاك ورزي منجر به كاهش 48 درصدي عملكرد دانه گندم نسبت به كم خاك ورزي شد. علاوه براين، حفظ بقاياي ذرت در بي خاك ورزي منجر به افزايش 21 درصدي عملكرد دانه گندم نسبت به حذف بقايا شد. نتايج نشان داد عملكرد دانه ذرت در شرايط حفظ بقاياي گندم با عمليات خاك ورزي رايج و يا كم خاك ورزي 34 درصد در مقايسه با بي خاك ورزي افزايش يافت. در مقابل، حفظ بقاياي گندم در بي خاك ورزي منجر به افزايش 5.5 درصدي عملكرد دانه ذرت نسبت به حذف بقايا شد. بطور كلي، در مناطق خشك و نيمه خشك كه كشت ممتد گندمذرت اتفاق مي افتد انجام عمليات كم خاك ورزي و حفظ بقاياي گياهي به صورت ايستاده و با ارتفاع 30 سانتي متر مي تواند موجب افزايش محتواي ماده آلي خاك و حفظ پتانسيل عملكرد هر دو محصول گردد.