تعيين فعاليت منطقه نبود گسيختگي گسل رودبار، مبتني بر شاخص ‌هاي ريخت زمين ‌ساختي رودخانه سفيدرود، استان گيلان

در اين پژوهش شاخص هاي ريخت زمين ساختي بخشي از طول رودخانه سفيدرود جهت تعيين فعاليت منطقه نبود گسيختگي گسل رودبار كه دربرگيرنده منطقه شديد لرزه اي ناشي از وقوع زمين‌لرزه 1369 رودبار مي باشد، مورد بررسي قرار گرفته است. از مدل ارتفاعي رقومي با دقت تفكيك مكاني 30 متر براي استخراج داده هاي ارتفاعي و همچنين 15 كيلومتر از طول رودخانه سفيدرود كه به فواصل 100 متري تقسيم‌بندي شده اند جهت محاسبه شاخص‌هاي ريخت زمين ساختي استفاده شده است. اين شاخص ها شامل انحناي رودخانه، گراديان طولي رودخانه و نيمرخ طولي رودخانه مي باشند. انحناي رودخانه در منطقه اي كه روند گسل رودبار عرض رودخانه را قطع مي كند به ميزان 1-1.5 مي باشد كه نسبت به قسمت هاي ديگر رودخانه حالت كاهشي دارد و مي تواند نشان‌دهنده بالاآمدگي و در نتيجه وجود فعاليت هاي زمين ساختي باشد. گراديان طولي رودخانه در منطقه ياد شده به ميزان 3000 مي باشد كه اين افزايش قابل توجه مي تواند بيانگر وجود عوامل زمين ساختي و سنگ‌شناختي باشد. از مقدار بالاي گراديان طولي رودخانه جهت تعيين مناطق داراي پتانسيل زمين‌لغزش در مسير رودخانه سفيدرود نيز استفاده شده است. نيمرخ طولي رودخانه سفيدرود در منطقه ياد شده، حالت تحدب از خود به نمايش مي‌گذارد كه از تلفيق آن با مقادير بالاي گراديان طولي رودخانه، مي توان به وجود عوامل زمين ساختي موثر در آن پي برد. مقايسه نتايج حاصل از شاخص هاي ريخت زمين ساختي با بررسي هاي لرزه زمين ساختي نظير تغييرات تنش حاصل از وقوع زمين‌لرزه سال 1369 رودبار، كه اين منطقه را جزء مناطق تحت تنش بالا در نظر گرفته است، نشان مي دهد كه منطقه مورد بررسي عليرغم عدم وجود گسيختگي سطحي، داراي فعاليت زياد زمين ساختي بوده و پايش منطقه ياد شده از منظر پيشگيري خطرات لرزه اي حائز اهميت مي‌باشد.