بررسي زمين‌شناسي، كانه زايي مس، رفتار زمين‌شيمي عناصر و ارتباط آن با سنگ ميزبان ماسه‌سنگي در منطقه توپچي، استان آذربايجان شرقي

منطقه مورد مطالعه توپچي در شمال غرب تسوج، در استان آذربايجان شرقي قرار دارد. كانه زايي در منطقه توپچي از نوع مس و به‌صورت كانه هاي سولفيدي پيريت، كالكوسيت، بورنيت و كالكوپيريت و كانه هاي كربناتي مالاكيت و آزوريت در داخل سنگ هاي رسوبي ماسه‌سنگي به سن ميوسن رخ داده است. بر اساس شاخص تنوع تركيبي (ICV) تشكيل ماسه سنگ هاي كانه زايي شده منطقه توپچي در چرخه اول رسوبي بوده كه به‌واسطه حضور دانه ها و كاني هاي ناپايداري همچون خرده‌سنگ، فلدسپار و كاني هاي مافيك تاييد مي گردد. بررسي سنگ منشا و نوع كانه زايي اتفاق افتاده در اين ماسه سنگ ها، نيز نشان دهنده تشكيل آنها از فرسايش سنگ هاي آذرين مافيك تا حد واسط در شرايط آب و هوايي نيمه‌خشك بوده است. مطالعات ژئوشيميايي دو متغيره و چند متغيره نمونه هاي كانه زايي شده، نشان-دهنده وجود همبستگي بسيار خوب مس- نقره و روي با همديگر بوده كه به دليل رفتار مشابه رداكس اين عناصر مي-باشد. نوع سنگ ميزبان كانه زايي شده، كانه شناسي كانسنگ، ساخت و بافت كانه ها، نوع دگرساني و عامل احيا كننده و كنترل‌كننده كانه زايي (بقاياي گياهي) و نهايتاً مقايسه آنها با كانسارهاي شناخته شده در ايران نشان دهنده رخداد كانه زايي مس رسوبي نوع Red Bed در اين منطقه است.