كمي ‌سازي از هم‌گسيختگي سيماي سرزمين به عنوان شاخصي براي ارزيابي زيستگاه حيات وحش (مطالعه موردي: منطقه حفاظت شده جاجرود)

يكپارچگي و ارتباط داشتن زيستگاه‌ها در مناطق حفاظت شده براي دوام جمعيت‌هاي گياهي و جانوري مهم است. بررسي يكپارچگي مناطق حفاظت شده مي‌تواند براي ارتباط دادن لكه‌هاي محدود شده و كمك براي مقابله با تأثيرات از هم‌گسيختگي مفيد واقع شود. هدف از اين تحقيق كمي نمودن از هم‌گسيختگي سيماي سرزمين به منظور بررسي زيستگاه گونه‌هاي مهم منطقه حفاظت شده جاجرود است. براي رسيدن به اين هدف پس از تهيه نقشه كاربري‌هاي منطقه با استفاده از تكنيك‌هاي RS و GIS، عناصر از هم‌گسيختگي براي ايجاد هندسه‌هاي از هم‌گسيختگي استخراج گرديد و با استفاده از سنجه‌هاي سيماي سرزمين ساختار و يكپارچگي زيستگاه گونه‌هاي كل و بز، قوچ و ميش، پلنگ و آهو مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين تحقيق نشان داد كه به طوركلي بيش ترين افزايش از هم‌گسيختگي در سيماي سرزمين و بين زيستگاه‌هاي جانوران در اثر موانع هندسه اول كه شامل اراضي انسان‌ساخت و جاد‌ه‌هاي آسفالت بود رخ داده است. هم چنين بيش ترين افزايش لكه‌گي براي قوچ و ميش و آهو در هندسه اول، كل و بز در هندسه دوم (باغ) و براي پلنگ در هندسه چهارم (سد) رخ داده است. بسياري از تعارضات از زيستگاه‌هاي گونه‌هاي حساس حيات‌وحش مي‌گذرد و اثرات جبران‌ناپذير اين تعارضات در درازمدت بيش تر مشخص خواهد شد. نتايج اين تحقيق نشان مي‌دهد با تحليل سنجه‌هاي سيماي سرزمين در مناطق تحت حفاظت امكان شناسايي و الويت‌بندي مهم‌ترين موانع حفظ يكپارچگي زيستگاه گونه‌هاي مختلف فراهم شده و امكان برنامه‌ريزي جهت حفاظت از زيستگاه گونه به وجود مي‌آيد.