عنوان مقاله :
تبيين پيامدهاي امنيتي تغيير اقليم نمونه موردي: حوضه آبريز مركزي ايران
پديد آورندگان :
كريمي پور ، يدالله دانشگاه خوارزمي - دانشكده علوم جغرافيايي , كاوياني راد ، مراد دانشگاه خوارزمي تهران - دانشكده علوم جغرافيايي , فهمي ، هدايت وزارت نيرو - دفتر برنامه ريزي , كرمي ، صادق دانشگاه خوارزمي
كليدواژه :
ژئوپليتيك انتقادي , تغيير اقليم , امنيت ملي , امنيت زيستمحيطي و حوضه آبريز مركزي ايران
چكيده فارسي :
كوشش براي تأمين امنيت همواره در پس كنش و منش انسان ها وجود داشته است. طي دو دهه اخير، مسئله امنيتي تغيير اقليم با توجه به پيامدهاي پايدار آن بر زيست و تمدن بشر بيشترين توجه را به خود معطوف داشته است. در اين ميان، كشورهاي واقع در كمربند خشك جهان به واسطه كاهش بارش ناشي از تغييرات اقليمي و ناكارامدي مديريت منابع آب، بيشترين آسيب را ديده اند كه كشور ما نيز با توجه به موقعيت جغرافيايي اش به شدت متأثر از اين رخداد شده است. برابر داده هاي موجود، حوضه آبريز مركزي كه استان هاي واقع در آن از وزن ژئوپليتيك بالايي نيز برخوردار هستند، بيشترين اثرپذيري را از عوامل ياد شده داشته است. پژوهش حاضر با ماهيتي توصيفي-تحليلي، بر اين فرضيه استوار است كه پيامدهاي امنيتي تغييرات اقليمي در حوضه آبريز مركزي، علاوه بر پيامدهاي ناگوار اجتماعي، سياسي، اقتصادي و محيطي براي شهروندان اين منطقه پهناور از كشور اين توانايي را دارد كه با توجه به سهم تقريبي 48 درصدي آن در توليد ناخالص داخلي كشور و نيز تعلق آن به يكي از پربسامدترين محورهاي تمدني ايران، امنيت كشور را در مقياس ملي و گستره جغرافيايي فرهنگ ايران با چالش هاي بنيادي همراه كند. نتيجه پژوهش حاضر نشان داد در صورت تداوم وضعيت موجود، پيامدهاي تغيير اقليم در حوضه آبريز مزكزي اين توانايي را دارد كه ثبات و امنيت ملي را به چالش بكشاند.
عنوان نشريه :
نشريه تحقيقات كاربردي علوم جغرافيايي