تحليل نوسانات زماني امواج گرمايي منطقه ي شمال غرب ايران و ارتباط آنها با گازهاي گلخانه اي و ناهنجاري هاي دمايي كره ي زمين

هدف از اين تحقيق بررسي تغييرات رخ داده در فراواني و شدت امواج گرمايي و همچنين ارتباط آنها با ناهنجاري هاي دمايي اقيانوس هاو خشكي ها و نيز گازهاي گلخانه اي در منطقه ي شمال غرب ايران است. ابتدا داده هاي دماي بيشينه ي دومتري سطح زمين در بازه ي زماني 1851 تا 2014 به مدت 164 سال از وب سايت ناسا اخذ گشته سپس نقشه ي امواج گرمايي ترسيم و استخراج شد. سپس به تحليل وبررسي فراواني وقوع و شدت امواج گرمايي و نيز تغييرات در روند نوسانات سالانه، بين دهه اي، پنجاه ساله اي و بين صده اي آن ها پرداخته شد. جهت نيل به اهداف پژوهش از روش هاي همبستگي پيرسون و اسپيرمن، رگرسيون خطي و پل ي نوميال و نيز آزمون ناپارمتري منكندال استفاده شد. بر اساس نتايج بدست آمده فراواني وقوع امواج گرمايي در بازه ي زماني مدنظر روندي افزايشي ومعنادار داشته و بيشترين فراواني رخداد امواج در دهه هاي اخير بوده است. همچنين شدت امواج گرمايي با افزايش نسبتا معني دار همراه بوده و شديدترين امواج گرما در دهه ي آخر قرن 20 و اوايل قرن 21 تا دوره ي حاضر بوقوع پيوسته است. نتايج مقاديرهمبستگي نيز حاكي ازآن بود كه شدت و فراواني رخداد امواج گرم با مقادير ناهنجاري دمايي اقيانوس وخشكي همبستگي مثبت و معني دار دارند. در بررسي ارتباط فراواني وقوع و شدت امواج گرم با داده هاي 4 گاز گلخانه ا ي اصلي شامل: (CO2 , CH4, N2O , SF6 )، مشخص شد كه جز يك مورد ارتباط معنادار گاز دي اكسيدكربن با رخداد شديدترين امواج گرمايي در ماه ژوئن، هيچ ارتباط معني داري بين آنها مشاهده نشد. نتايج آزمون من كندال بيانگر روند افزايشي و معني دار در شدت و فراواني وقوع امواج گرمايي منطقه ي شمال غرب ايران است.