پهنه بندي خطر سيلاب در اثر تغييرات اقليمي تحت سناريو RCP 8.5 با استفاده از مدل هيدرولوژيكي SWAT در محيط Gis (حوضه آذرشهر چاي)

در عصر حاضر، با افزايش فعاليت‌هاي صنعتي و ناديده گرفته شدن مسائل زيست محيطي، اثرات تغيير اقليم بيشتر نمايان شده و اين پديده را به عنوان يك معضل جهاني مطرح ساخته است. افزايش احتمال وقوع رخدادهاي حدي اقليمي مانند سيلاب و افزايش فركانس و شدت آن از اثرات تغيير اقليم است. منطقه‌ي شمال‌غرب كشور، به دليل داشتن اقليمي نيمه خشك و كوهستاني و درنتيجه تغييرپذيري بالاي بارش، ازجمله مناطقي است كه در معرض سيلاب‌هاي مخرب قرار دارد. بنابراين پهنه بندي در اثر تغييرات اقليمي امري ضروري است. از اينرو در پژوهش حاضر بمنظور بررسي خطر پذيري سيلاب حوضه آذرشهر چاي در اثر تغييرات اقليمي ابتدا با استفاده از مدل گردش عمومي CanESM2 تحت جديدترين سناريوهاي انتشار گزارش پنجم هيئت بين الدول تغيير اقليم، بدبينانه ترين سناريو RCP8.5 انتخاب و متغير‌هاي دما و بارش با روش آماري SDSM ريز مقياس گرداني شده ‌است. سپس با مدل هيدرولوژيكي SWAT رواناب روزانه، نقشه حوضه بندي و خطوط آبراهه‌ها حاصل شده است. نتايج ارزيابي مدل SDSM با ضريب تعيين و نش-ساتكليف 0.95 به طور متوسط، بيانگر عملكرد خوب مدل در ريزمقاس نمايي داده‌هاي بزرگ مقياس است. همچنين افزايش 0.23 درجه سانتي‌گراد دما و 4.53 درصدي بارش و دبي‌هاي حداكثر در دوره آتي 2059-2030 پيش‌بيني شده است. با مدل SWAT نقشه‌هاي پايه تحليل و حوضه با تلفيق نقشه متوسط دبي حداكثر، ضريب شكل حوضه و فاصله از رودخانه كه با رويكرد AHP پهنه بندي شده است. با توجه به پهنه بندي 41.55 درصد از مساحت حوضه در خطر بسياركم وكم، 27.23 درصد خطر متوسط و 31.2 درصد در خطر زياد و بسيار زياد مي‌باشد. همجنين با نقشه نهايي مشخص شد كه اواسط حوضه به دليل داشتن شرايط مستعد داراي خطر زياد است و نياز به انجام اقدامات مديريتي دارد.