بررسي مقايسه‌اي اثربخشي مداخله توانبخشي ‌شناختي با تمرينات ورزشي ايروبيك بر شناخت كودكان ديرآموز

زمينه و هدف: كودكان ديرآموز، داراي مشكلاتي در مؤلفه هاي شناختي (حافظه و توجه) هستند و قادر به فراگيري مطالب و حل مسائل همانند همسالان خود نيستند. آشنايي با روش ها و وسايلي كه بر مغز تأثير گذار بوده و باعث افزايش شناخت مي شوند، اكنون دغدغه اصلي متخصصان است. اين پژوهش به منظور بررسي مقايسه اي اثربخشي مداخله شناختي و تمرينات ورزشي ايروبيك بر شناخت كودكان ديرآموز انجام شد. روش: مطالعه حاضر از نوع نيمه آزمايشي از نوع پيش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. نمونه مورد مطالعه اين پژوهش شامل تمامي 36 دانش آموز ديرآموز مقطع ابتدايي شهرستان اسلام شهر (تهران) در سال 1396 بود كه از طريق نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. اين نمونه به 3 گروه توانبخشي شناختي، گروه ورزشي ايروبيك، و گروه گواه (12 نفر در هر گروه) تقسيم شدند. مداخلات به مدت 2 ماه به طور هفتگي 3 بار در هر هفته، در هر جلسه 50 تا 60 دقيقه ارائه شدند. در نهايت پس آزمون از هر 3 گروه به منظور بررسي اثربخشي مداخلات انجام شد. در اين پژوهش براي سنجش هوش و ويژگي هاي شناختي دانش آموزان از آزمون هوش استانفوردبينه (2003) استفاده شد. براي تحليل داده هاي به دست آمده از روش تحليل كوواريانس چندمتغيري استفاده شد. يافته ها: نتايج تحليل داده ها نشان داد كه بين 3 گروه در مؤلفه حافظه فعال بينائي، تفاوت معني داري وجود دارد (P = 0.027, F = 2.737 و لامبداي ديلكز= 0.273). همچنين بين دو گروه توانبخشي و گروه ايروبيك در ميزان متغيرهاي شناختي (حافظه فعال كلامي و غيركلامي و پردازش ديداري فضايي كلامي و غيركلامي) پس از ارائه مداخله، تفاوت وجود ندارد ولي گروه توانبخشي تفاوت معني داري در مقياس حافظه فعال غيركلامي (حافظه بينائي) با گروه گواه (0/014=P) دارند؛ بدين معنا كه هر دو گروه توانبخشي و ايروبيك عملكرد خوبي بعد از ارائه مداخله دست يافتند ولي گروه توانبخشي شناختي نسبت به گروه ايروبيك عملكرد بهتري داشتند. نتيجه گيري: به دليل اينكه تمرينات توانبخشي شناختي بر افزايش حافظه فعال تمركز داشته، بنابراين با توجه به نتايج اين پژوهش مي توان از بسته درماني توانبخشي شناختي براي افزايش حافظه فعال بينائي كودكان ديرآموز در مدارس و مراكز توابخشي به منظور بهبود وضعيت درسي اين دانش آموزان استفاده كرد.