تعيين عوامل مؤثر بر دلزدگي تحصيلي دانش‌آموزان دبيرستاني از ديدگاه معلمان، متخصصان و دانش‌آموزان

زمينه و هدف: دلزدگي تحصيلي از مهم ترين عوامل در كاهش انگيزه و تمايل دانش آموزان براي تحصيل است. دلزدگي از ادامه تحصيل تحت تأثير عوامل مختلفي قرار دارد كه شناخت آنها از اهميت زيادي برخوردار است. هدف از انجام پژوهش حاضر شناسايي عوامل مهم در ايجاد دلزدگي تحصيلي دانش آموزان دبيرستاني از سه ديدگاه معلمان، متخصصان، و دانش آموزان بوده است. روش: پژوهش حاضر يك مطالعه زمينه يابي است كه طي آن ديدگاه هاي معلمان، متخصصان، و دانش آموزان بررسي و مقايسه شده است. به همين منظور از بين تمامي معلمان دبيرستان هاي دخترانه مقطع متوسطه دوم شهر رشت در سال 1396، 120 معلم به شيوه نمونه گيري در دسترس؛ از ميان تمامي متخصصان روان شناسي شاغل به كار در مراكز آموزشي و پژوهشي شهر رشت، 60 نفر به شيوه نمونه گيري هدفمند؛ و از ميان تمامي دانش آموزان مشغول به تحصيل در مدارس متوسطه دوم شهر رشت،120 نفر به شيوه در دسترس انتخاب شدند. براي جمع آوري داده ها پرسشنامه اي طراحي و شاخص هاي روان سنجي آن از طريق تحليل عاملي اكتشافي و تأييدي محاسبه شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه بين گروه هاي مورد مطالعه از نظر عوامل مؤثر بر دلزدگي تحصيلي تفاوت معني داري وجود دارد. نتايج تحليل داده ها همچنين نشان داد كه مهم ترين عوامل مؤثر بر دلزدگي دانش آموزان دبيرستاني عبارت اند از: مشكلات و ناراحتي هاي جسماني، نداشتن اطلاعات در مورد رشته هاي دانشگاهي، نداشتن دبيران مجرب، و مشكلات پدر و مادر با يكديگر. مقايسه بين نظرات گروه ها نيز حاكي از تفاوت بين آنها بود (0/001 p). نتيجه گيري: توجه به مشكلات دانش آموزان براي موفقيت تحصيلي از اهميت فراواني برخوردار است و براي هرگونه اقدامي ابتدا بايد عوامل مؤثر بر بي انگيزگي تحصيلي آنها را شناسايي كنيم. نتايج مطالعه حاضر مي تواند در رفع موانع تحصييلي دانش آموزان راهگشا باشد.